Έργα και ημέρες των ανταρτών του ΕΛΑΣ-Τα βασανιστήρια...!!!

Το φθινόπωρο του 1946 ο αριθμός των ανταρτών που πολεμούσαν υπό τον στρατηγό Μάρκο Βαφειάδη έφτασε τις 13.000, εν μέρει και λόγω της αναγκαστικής στρατολογίας χωρικών, και ως το Δεκέμβριο ο στρατηγός είχε οργανώσει το στρατό του σε περιφερειακά αρχηγεία ορίζοντας και ένα για την Ήπειρο. Οι δυνάμεις αυτές μεταβαπτίσθηκαν Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας ή με τ' αρχικά του Δ.Σ.Ε.

Οι Λιώτες έμαθαν πως ανάμεσα στους μαχητές ήταν και ο Σπύρος Σκεύης με τους άντρες του, αλλά οι παλιοί συμπαθούντες τον ΕΛAΣ, που είχαν μείνει στο χωριό, κατά το πλείστον είχαν τώρα καταπιαστεί με τα ειρηνικά τους έργα και δεν ήταν πρόθυμοι να ξανανέβουν στα βουνά για να πολεμήσουν μαζί του. Όπως το 'πε κάποιος παλιός αντάρτης του Σκεύη: «Τ' όπλο είναι βαρύ».

Το Μάρτιο του 1947 ο πρόεδρος Τρούμαν ανάγγειλε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες προσφέρουν στην Ελλάδα 300 εκατομμύρια δολάρια βοήθεια για να καταπολεμήσει την κομμουνιστική επανάσταση που υποστήριζαν οι γειτονικές κομμουνιστικές χώρες. Το Δόγμα Τρούμαν ξεσήκωσε στο Λια αντιαμερικανικά αισθήματα, που ξέσπαγαν πάνω στη δικιά τους «Αμερικάνα».

Τα βασανιστήρια της Ελένης πριν την εκτελέσουν οι ΕΛΑΜΙΤΕΣ.

Πως χρησιμοποιούσαν το όπλο....

Στις 27 Νοεμβρίου 1947, οι έξι χωροφύλακες που στάθμευαν στο Λια ειδοποιήθηκαν από τη διοίκησή τους στους Φιλιάτες, ότι οι αντάρτικες δυνάμεις πλησίαζαν. Διατάχθηκαν να πάρουν όσα από τα όπλα και τα σημαντικά έγγραφα μπορούσαν να μεταφέρουν, να κρύψουν τα υπόλοιπα και ν' αποσυρθούν αμέσως στους Φιλιάτες. Οι χωροφύλακες κινήθηκαν γοργά είχαν ακούσει για τ' ακρωτηριασμένα πτώματα συναδέλφων τους σε αλλά χωριά που είχαν καταληφθεί. Ενώ δύο απ' αυτούς έσκαβαν ένα λάκκο σε μιαν άκρη στο χωράφι πίσω από τον αστυνομικό σταθμό, καλυμμένοι από 'να φράχτη κι ένα υπόστεγο, οι υπόλοιποι έτρεξαν και ειδοποίησαν τους λίγους Μάυδες του χωριού Μ.Α.Υ. ήταν οι Μονάδες Ασφαλείας Υπαίθρου και τις απαρτίζανε χωριάτες που συμπαραστέκονταν στις δυνάμεις της τάξεως. Στο Λια δεν υπήρχαν πολλοί δεξιοί πρόθυμοι να συνεργαστούν με τη χωροφυλακή για να χτυπήσουν τους αντάρτες· ένας από αυτούς ήταν ο Αντρέας Κύρκος. Εκείνη την Πέμπτη, οι χωροφύλακες τον ξύπνησαν από το μεσημεριάτικο ύπνο, λέγοντάς του να πάει να τους βοηθήσει ν' αμπαλάρουν το αρχείο της αστυνομίας και κατόπιν να φύγει στους Φιλιάτες προτού τον πιάσουνε και τον εκτελέσουνε.

Όταν οι αντάρτες του Σπύρου Σκεύη μπήκανε στο Λια το βράδυ, 27 Νοεμβρίου 1947, ήταν το ένα από τα έξι τάγματα που είχανε εισβάλει στα βουνά της Μουργκάνας, τμήμα του αντάρτικου στρατού που με τους 25.000 μαχητές του απλωνόταν σ' όλα τα βουνά της Δυτικής Μακεδονίας και της Ηπείρου κατά μήκος των γιουγκοσλαβικών και αλβανικών συνόρων.

Μολονότι ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας περιλάμβανε πολλούς παλιούς Ελασίτες, βρισκόταν τώρα κάτω από τον αποκλειστικό έλεγχο του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, και αντίθετα από τον ΕΛΑΣ, δεν ανεχόταν στις τάξεις του απόκλιση από τη σκληρή κομματική γραμμή.

Η εμφάνιση των επαναστατών στα βουνά της Μουργκάνας ήταν μέρος μιας ριζικά νέας στρατηγικής. Στην τρίτη ολομέλεια του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας στα μέσα Σεπτεμβρίου, ο δογματικός γενικός γραμματέας του Νίκος Ζαχαριάδης, επέμενε να μετατραπεί ο Δ.Σ.Ε. από αντάρτικη δύναμη, που εξαπέλυε αιφνιδιαστικές επιχειρήσεις φθοράς, σε παραδοσιακό τακτικό στρατό ικανό να διεξάγει πόλεμο θέσεων, κρατώντας τα βουνά, που προηγουμένως τα χρησιμοποιούσε ως προκεχωρημένη βάση επιχειρήσεων και αναπτυσσόμενος για να καταλάβει χαμηλότερα μεγάλες κωμοπόλεις.

Σκοπός της νέας πολιτικής ήταν ν' «απελευθερωθεί» μια εκτεταμένη περιοχή στη βόρειο Ελλάδα ό που θα μπορούσε να εγκατασταθεί προσωρινή κυβέρνηση. Αυτό, κατά το Ζαχαριάδη, θα έπειθε το σοβιετικό ηγέτη Ιωσήφ Στάλιν πως οι επαναστάτες μπορούσαν να νικήσουν και συνεπώς άξιζαν την πλήρη υποστήριξη του κομμουνιστικού συνασπισμού.

Εκείνος που τόλμησε ν' αντιταχθεί στο Ζαχαριάδη, επιμένοντας πως η προτεινόμενη στρατηγική σήμαινε καταστροφή, ήταν ο Μάρκος Βαφειάδης, ο αρχιστράτηγος του Δ.Σ.Ε., ένας λιπόσαρκος, ξανθός άντρας με φυσιογνωμία γερακιού, που γρήγορα έγινε, όπως ο Άρης, λαϊκός ήρωας, περνώντας σε ανεπώνυμα τραγούδια και αφηγήσεις. Όπως ο Ζαχαριάδης, ο «στρατηγός Μάρκος»ήταν πρόσφυγας, που τον άρπαξε από τη Μικρασία η καταστροφή, μετά την ήττα του Ελληνικού Στρατού από τους Τούρκους στα 1923, όταν ήταν μόλις δεκαεφτά χρονών, και τον ξέβρασε στη Θεσσαλονίκη, όπου εργάστηκε σε καπνεργοστάσια και στα 1928 προσχώρησε στο Κομμουνιστικό Κόμμα. Ύστερα άρχισε η αναπόφευκτη τραμπάλα ανάμεσα στην επαναστατική δράση και τη φυλακή. Δραπετεύοντας από τη φυλακή της Γαύδου με την έκρηξη του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, κατάφερε να επιστρέψει στα μακεδονικά βουνά όπου έγινε καπετάνιος στον ΕΛΑΣ.

Γλυκομίλητος, πατρικός κι ωστόσο σκληρός ηγέτης, που παρότρυνε τις δυνάμεις του να νικήσουν «με φωτιά και τσεκούρι», ο στρατηγός Μάρκος διάλεξε προσεκτικά τα λόγια του. Αντέταξε στο Ζαχαριάδη πως η σταθεροποίηση του στρατού για πόλεμο θέσεων θα τον καθιστούσε τρωτό απέναντι στις κυβερνητικές δυνάμεις που ήταν εξοπλισμένες από τους Αμερικάνους και αριθμούσαν τώρα 170.000 άντρες εξαπλάσιους από του Δ.Σ.Ε.

«Αυτό είναι ηττοπάθεια! Προδοσία!» κραύγασε ο Ζαχαριάδης. Ο Μάρκος κατάλαβε πως αν δεν ήθελε να καταλήξει με το κεφάλι του κρεμασμένο από κάνα φανοστάτη, όπως ο Άρης, φρόνιμο ήταν να υποχωρήσει.

Η νέα πολιτική άρχισε να εφαρμόζεται. Το κόμμα μετέφερε το στρατηγείο του από την Αθήνα στα βουνά, συγκρότησε κάποιο υπουργικό συμβούλιο που σκόπευε να το εξαγγείλει ως προσωρινή κυβέρνηση την παραμονή των Χριστουγέννων, και άρχισε να καταστρώνει για την ημέρα των Χριστουγέννων επίθεση εναντίον της κωμοπόλεως που είχε επιλέξει ως έδρα της νέας κυβέρνησης.

Στόχος ήταν η Κόνιτσα, ογδόντα χιλιόμετρα από το Λια, και πάνω σένα πέρασμα μόλις είκοσι χιλιόμετρα από τα αλβανικά σύνορα, ανάμεσα στο Γράμμο, βάση για τον όγκο του Δ.Σ.Ε, και στη Μουργκάνα, που μόλις είχαν καταλάβει τα έξι αντάρτικα τάγματα. Όταν οι αντάρτες καταλάβανε τα χωριά της Μουργκάνας, τα γυναικόπαιδα που είχαν απομείνει μετά τη φυγή των πατεράδων και των συζύγων ελπίζανε πως γρήγορα οι επαναστάτες θα φεύγανε, όπως είχε συμβεί σε αλλά χωριάτης βορείου Ελλάδος. Οι χωριάτες δεν είχαν καταλάβει ακόμα πως ο Δ.Σ.Ε. ενεργούσε τώρα σύμφωνα με νέα στρατηγική, και πως οι αντάρτες είχαν έρθει για να μείνουν.

http://hellas-diaggeleas.blogspot.gr/p/blog-page_2.html