Δομικά και τεχνικά δεδομένα αγωγών υδρογονανθράκων

Η. Κονοφάγος, Ν. Λυγερός

Ένας από τους βασικούς τρόπους για να μετρήσουμε τη δυσκολία τοποθέτησης ενός αγωγού σε υποθαλάσσιο χώρο, είναι να υπολογίσουμε το γινόμενο του βάθους της τοποθέτησης με τη διάμετρο του αγωγού στο τετράγωνο.


 Με την πάροδο του χρόνου οι μηχανικοί ανεβάζουν όλο και περισσότερο αυτή τη δυσκολία με τους νέους αγωγούς. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια εταιρεία για ένα αγωγό δεν περιορίζονται αποκλειστικά στο βάθος. Πρέπει να εξεταστούν τα γεωλογικά δεδομένα, η χαρτογράφηση για την επιλογή, η σεισμολογία για τις μετακινήσεις, η διαχείριση του ρίσκου, η δυνατότητα διόρθωσης, ο σχεδιασμός των κανόνων και των απαιτήσεων. Γι’ αυτό το λόγο πρέπει να γίνει μια εκτενής εξέταση της περιοχής από όπου θα περάσει ο αγωγός.

Ο συνδυασμός των πιθανών σεισμών, της φύσης των ιζημάτων και οι κλίσεις μεταξύ 20° και 30° μοιρών αποτελεί το ρίσκο. Όσον αφορά στον τρόπο τοποθέτησης μέσω της πλατφόρμας έχουμε το S-laying και το J- laying (ανάλογα με το προφίλ του αγωγού την ώρα της τοποθέτησης). Το θέμα της χαρτογράφησης είναι κρίσιμο, διότι είναι το μόνο που μπορεί να αποφύγει τεχνικούς κινδύνους που δεν αφορούν το τεχνικό μέρος, αλλά το δομικό μέρος στου αγωγού. Σε αυτή τη διαδικασία προσφέρει δυνατότητες και η ρομποτική για τον έλεγχο του υπεδάφους.

Ένα άλλο θέμα, το οποίο είναι σημαντικό, αφορά τον ίδιο τον αγωγό και την εξάρτησή του λόγω της βαρύτητας, όταν δεν αγγίζει το υπέδαφος. Διότι πρέπει να μειωθεί η καταπόντιση του υλικού για να είναι ανθεκτικός ο αγωγός. Αυτά τα δεδομένα έχουν νόημα όταν θέλουμε να εξετάσουμε την ανταγωνιστικότητα του αγωγού σε σχέση με άλλες δυνατότητες, όπως είναι η μεταφορά του φυσικού αερίου σε μορφή LNG.

Δύο θεμελιακά προβλήματα είναι το βάθος που εμπεριέχεται στη δυσκολία και το μήκος του αγωγού. Ο υπολογισμός εμπεριέχει επιπλέον και την ποσότητα μεταφοράς ανά έτος. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται και οι οικονομικοί υπολογισμοί. Ο αγωγός έχει κατά μέσο όρο ένα κόστος της τάξης ένα με ενάμιση εκατομμύριο $ ανά μίλι σε χερσαίο τμήμα και τρία με πέντε σε υποθαλάσσιο τμήμα. Για να γίνει μία ορθολογική σύγκριση με το LNG πρέπει να υπολογιστεί και το κόστος της υγροποίησης και της αεριοποίησης.

Όσον αφορά στο πρακτικό μήκος του αγωγού έχουμε 2,911km (Alberta - Sarnia) για φυσικό αέριο και 9,344 km (Transiberian ) για πετρέλαιο. Έχουμε έναν τύπο για να υπολογίσουμε το κόστος της επένδυσης σε σχέση με τη διάμετρο και το μήκος του αγωγού. Είναι απλώς το γινόμενο τους με τον συντελεστή 0,015. Αυτό το πλαίσιο δείχνει ότι μετά από ένα μήκος, η μεταφορά με LNG είναι προτιμότερη. Με άλλα λόγια, ένα αγωγός χρειάζεται ένα αρκετά μεγάλο προϋπολογισμό για να έχει οικονομικό όφελος και πρέπει να έχει μια μεγάλη διάμετρο για να κάνει τη διαφορά.

 Αν όμως υπάρχει πλαίσιο για τοποθέτηση του αγωγού, τότε αποτελεί σαφώς την καλύτερη λύση. Έχει επίσης και μια γεωστρατηγική αξία λόγω της τοποθέτησης, η οποία είναι σταθερή και καθορίζει μια σταθερότητα της διανομής. Ενώ η μεταφορά σε μορφή LNG δίνει τη δυνατότητα της αλλαγής ανάλογα με το οικονομικό όφελος, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να υπάρξει μια οικονομική πίεση λόγω γεωπολιτικής. Ο αγωγός δημιουργεί ένα πεδίο για το κράτος που έχει κάνει την κοινοπραξία των εταιρειών.