Τρίτη 9 Δεκεμβρίου 2014

Τρομοκρατία, θρησκεία, δημόσιες σχέσεις… Τι θα καθορίσει τις εκλογές του 2015;


Μετάφραση-Επιμέλεια: Μάριος Καϊτάζης, Κέντρο Ανατολικών Σπουδών

Του Anshel Pfeffer

H ολέθρια συνάντηση μεταξύ Benjamin Netanyahu και Yair Lapid, το βράδυ της Δευτέρας, ήταν επιτυχημένη μόνο από μια πλευρά: έβγαλε την τρίτη κυβέρνηση Netanyahu από την 20μηνη μιζέρια της. Δεν υπάρχει καμία επίσημη ημερομηνία ακόμη, αλλά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως το 2015 θα είναι έτος εκλογών για το Ισραήλ.

Έχουν περάσει λιγότερο από δυο χρόνια από τις τελευταίες εκλογές κι οι δημοσκοπήσεις δε δείχνουν κάποια σημαντική αλλαγή στην κοινή γνώμη από τότε – η πιο σχετική ερώτηση είναι τι θα συμβεί αν έχει αλλάξει το οτιδήποτε και αν μπορούμε να περιμένουμε αυτές τις εκλογές να επιφέρουν ριζοσπαστικά διαφορετικά αποτελέσματα.

Ενώ ο δημοσιογραφικός κυνισμός απαιτεί –σχεδόν- το συμπέρασμα, πως δε θα αλλάξει τίποτα με τη διεξαγωγή αχρείαστων πρόωρων εκλογών, αυτός είναι ένας αριθμός τάσεων, που είναι καινούργιες σε αυτές τις εκλογές, ή τουλάχιστον περισσότερο σημαντικές τώρα, απ’ ότι ήταν στις εκλογές του 2013, και που θα μπορούσαν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα. Αυτοί είναι οι κύριοι παράγοντες, που θα μπουν στο παιχνίδι, τους επόμενους μήνες, στο δρόμο προς τις κάλπες.

Τρομοκρατία

Οι εκλογές του 2013 έλαβαν χώρα σε μια περίοδο σχετικής ηρεμίας. Είναι πολύ νωρίς –φυσικά- για να προβλέψουμε, αν το κύμα των τρομοκρατικών επιθέσεων των τελευταίων μηνών έχει καταλαγιάσει ή αν θα συνεχιστεί η εκστρατεία. Ενώ η συμβατική σοφία λέει, πως μια τεταμένη -από πλευράς ασφάλειας- περίοδος ωφελεί τη δεξιά πτέρυγα, συνάμα συνθέτει ένα άβολο σκηνικό για τον υποψήφιο πρωθυπουργό. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 25 χρόνων, τέσσερις εκλογές διεξάχθηκαν σε εποχές, που οι Ισραηλινοί ένιωθαν ανασφάλεια στους ίδιους τους, τους δρόμους, και στις τρεις από αυτές (Yitzhak Shamir το 1992 - Shimon Peres το 1996 - Ehud Barak το 2000) ο μέχρι τότε πρωθυπουργός έχασε. Ο μόνος υποψήφιος, που κέρδισε σε «εκλογές τρόμου» ήταν ο Ariel Sharon το 2003. Ο Netanyahu δεν έχει την εικόνα του σκληρού κι έτοιμου, που είχε ο Sharon, και θα του είναι δύσκολο να κερδίσει, αν οι Ισραηλινοί πάνε στις κάλπες φοβισμένοι.

Αρνητική εκστρατεία

Αν οι ταραχές στην Ιερουσαλήμ και στη Δυτική Όχθη κοπάσουν κατά τους επόμενους μήνες, κι υπάρχουν σημάδια πως αυτό συμβαίνει ήδη, το Παλαιστινιακό Ζήτημα δε θα είναι το κύριο θέμα αυτών των εκλογών. Φυσικά, τα κόμματα, που βρίσκονται πιο δεξιά του Likud –δηλαδή Yisrael Beiteinu και Habayit Hayehudi- θα προσπαθήσουν να προκαλέσουν υστερία και να παρουσιαστούν ως υπερασπιστές του Ισραήλ. Αλλά το Likud υπό τον Netanyahu θα πρέπει να παρουσιάσει μια πιο κεντρώα εικόνα, και τα κεντρο-αριστερά κόμματα γνωρίζουν, πως η ισραηλινή κοινή γνώμη δεν πιστεύει, πως υπάρχει η πιθανότητα ειρήνης στον ορίζοντα, γι’ αυτό δε θα κάνουν το Παλαιστινιακό Ζήτημα το επίκεντρο της καμπάνιας τους. Ωστόσο, αυτά τα κόμματα δεν έχουν και κάτι άλλο με το οποίο να εργαστούν. 

Το Yesh Atid του Yair Lapid, που τα πήγε τόσο καλά στις τελευταίες εκλογές, υποσχόμενο να λύσει προβλήματα της μεσαίας τάξης, δεν έχει τίποτα να δείξει για το χρόνο, που είχε υπό τον έλεγχο του το Υπουργείο Οικονομικών και κατά πάσα πιθανότητα θα στραφεί στη δαιμονοποίηση των κυβερνητικών εταίρων του Netanyahu, δηλαδή του κόμματος των υπέρ-ορθόδοξων ή το Haredi. 

Το Hatnuah, της Tzipi Livni, θα υποσχεθεί για ακόμα μια φορά, πως είναι ο σωτήρας του Σιωνισμού, αλλά ταυτόχρονα είναι θανάσιμα στιγματισμένο από το ότι υπήρξε μέλος της συμμαχίας. 

Το Εργατικό Κόμμα μπορεί να παρέμεινε στην αντιπολίτευση, αλλά μετά την κακή του επίδοση στις τελευταίες εκλογές, εστιάζοντας κυρίως σε μια σοσιαλδημοκρατική ατζέντα, θα αναζητά κάτι πολύ πιο «σιροπιαστό». Αυτές οι εκλογές δε θα διεξαχθούν πάνω σε θέματα, αλλά θα είναι μια αδυσώπητα αρνητική εκστρατεία, στην οποία το κάθε κόμμα θα προσπαθήσει να διασύρει τους αντιπάλους του ως ανεύθυνους φανατικούς. 

Ο νικητής ή μάλλον οι νικητές, σε αυτές τις εκλογές θα είναι αυτοί, που θα επιτύχουν στο να συνενωθούν πιο αποτελεσματικά και να διασύρουν τους αντιπάλους τους και για άλλη μια φορά ο Netanyahu έχει το μειονέκτημα εδώ, επειδή θα υπάρχουν περισσότερα κόμματα, που θα επιζητούν, να τον δυσφημίσουν περισσότερο από κάθε άλλο υποψήφιο.

Ο Bibi και ο συνασπισμός

Υπάρχουν δυο βασικοί λόγοι, που πολλοί αναλυτές πιστεύουν, πως παρά τον ατυχή τρόπο, που διοίκησε την τελευταία του κυβέρνηση, η επανεκλογή του Netanyahu είναι ακόμη σχεδόν βέβαιη. 

Ο πρώτος είναι αυτό, που μοιάζει με έναν απόρθητο συνασπισμό δεξιάς πτέρυγας-θρησκευτικών κομμάτων, για τον οποίο προβλέπουν οι δημοσκοπήσεις, πως θα συνεχίσει να διατηρεί την πλειοψηφία στο Knesset μετά τις επόμενες εκλογές. Πόσο αναπόφευκτη είναι αυτή η πλειοψηφία; Οι περισσότερες δημοσκοπήσεις δίνουν στον συνασπισμό περίπου 65 έδρες. Αλλά οι δημοσκοπήσεις έλεγαν παρόμοια πράγματα δυο χρόνια νωρίτερα κι ο συνασπισμός πήρε μόνο 61 έδρες. Αυτή ήταν μια πλειοψηφία, αλλά μια αδύναμη πλειοψηφία, που ανάγκασε τον Netanyahu να συνθηκολογήσει και να αποδεχθεί την απαίτηση των Lapid-Bennett να κρατήσει τους αγαπημένους του συνεργάτες, Haredi, εκτός του συνασπισμού. Πέρα από τους αριθμούς της, η δεξιά πτέρυγα έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα από τη απουσία βέτο. Ενώ δεν υπάρχει καμία χαμένη αγάπη μεταξύ των μελών της, είναι όλοι προετοιμασμένοι να δουλέψουν μεταξύ τους. 

Οι πιθανότητες για έναν κεντροαριστερό συνασπισμό μειώνονται εξαιρετικά από το γεγονός ότι τα κόμματα Haredi, δε θα καθίσουν ποτέ στο ίδιο τραπέζι με το Yesh Atid. O Netanyahu, πάντα προσεκτικός, ήδη εργάζεται για την ενίσχυση του συνασπισμού, με μια πιθανή εκλογική συμμαχία με το Habayit Hayehudi και για να προωθήσει τις συμμαχικές συμφωνίες με το Shas και United Torah Judaism. Ακόμα κι αν τα συλλογικά εγώ των ηγετών του Εργατικού Κόμματος, του Yesh Atid και του Hatnuah, τους επιτρέψουν με καποιο τρόπο να ανοίξουν μαζί το δρόμο για ένα κοινό μέτωπο, η μόνη τους ευκαιρία να κερδίσουν είναι ένα τεράστιο και διογκούμενο ρεύμα εναντίον του Netanyahu, που θα μετατοπίσει αρκετούς ψηφοφόρους μακριά από τον συνασπισμό της δεξιάς ή ένα νέο κόμμα, που θα αναδυθεί και θα μπορεί να κερδίσει τους θρησκευόμενους και τους ψηφοφόρους της δεξιάς πτέρυγας αλλά και να ενταχθεί σε έναν κεντροαριστερό συνασπισμό. Ένα τέτοιο κόμμα είναι ήδη στα σκαριά. 

Ο παράγοντας «Kahlon»

Ο πρώην υπουργός του Likud, Moshe Kahlon, πρόκειται να ιδρύσει επίσημα το νέο του κόμμα, που θα εστιάσει στα κοινωνικά προβλήματα. Είναι δύσκολο να προβλέψουμε πόσο θα καλά θα τα πάει πριν μάθουμε τίποτα άλλο για αυτό, αλλά η αποδεδειγμένη δημοφιλία του Kahlon και το γεγονός ότι οι ψηφοφόροι για άλλη μια φορά θα αναζητούν εναλλακτικές για αποτυχημένους πολιτικούς, δίνει κάποια αξιοπιστία στις δημοσκοπήσεις, που ήδη δείχνουν, ότι μπορεί να κερδίσει από 6 ως 16 έδρες. Από τη μία, ο Kahlon αποσύρθηκε από την πολιτική δυο χρόνια πριν από την αγανάκτηση με τον Netanyahu. Από την άλλη, οι ενστικτώδεις θέσεις του σε ζητήματα διπλωματίας κι ασφάλειας ήταν δεξιές κατά το παρελθόν. Αν όντως τα πάει καλά, μπορεί να έχει τη δυνατότητα να αναγκάσει τον Netanyahu να του παραχωρήσει το πολυπόθητο Υπουργείο Οικονομικών ή να του αρνηθεί μια τέταρτη θητεία.

Καμία εναλλακτική

Μεταξύ του 1999 και του 2009, τρεις άνδρες κράτησαν τον Netanyahu μακριά από την εξουσία – οι Barak, Sharon και Ehud Olmert. Τρεις πολιτικοί με μεγάλα ελαττώματα, που είχαν όμως ένα κοινό χαρακτηριστικό, ακόμη κι αν δεν ήταν ποτέ δημοφιλείς για πολύ, όλοι διέθεταν το ανάστημα και τη βαρύτητα να ελέγξουν αρκετές ψήφους στις εκλογές, και μετά να συνεχίσουν με τις βρώμικες συμφωνίες, που απαιτούνται για τη δημιουργία ενός συνασπισμού. Ο Netanyahu απέδειξε τρεις φορές, πως τα διαθέτει αυτά εξίσου. Κανένας από τους νυν ηγέτες των άλλων κομμάτων δεν μπορεί να πει το ίδιο. Livni, Lapid, Isaac Herzog, Avigdor Lieberman, Naftali Bennett και τώρα ο Kahlon όλοι πιστεύουν, ότι έχουν ό,τι χρειάζεται, αλλά κανείς από αυτούς δε φαίνεται, να έχει πείσει ένα επαρκές ποσοστό της κοινής γνώμης ή τους συναδέλφους του για αυτό. Μπορεί κάποιος από αυτούς, να κάνει εγκαίρως μια ανανέωση στην εικόνα του, για να παρουσιάσει μια αξιόπιστη εναλλακτική για τον Netanyahu;

Πρόωρες εκλογές

Σύμφωνα με το νόμο, οι εκλογές στο Ισραήλ δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν νωρίτερα από τρεις μήνες από την προκήρυξή τους. Ο Netanyahu επιθυμεί, να διεξαχθούν, όσο το δυνατόν νωρίτερα, για να δώσει, όσο το δυνατόν λιγότερο χρόνο στους αντιπάλους του, να καταστρέψουν την εικόνα του με μια συντονισμένη αρνητική εκστρατεία. Παράλληλα, φοβάται τον Kahlon κι ελπίζει να περιορίσει την απήχησή του δίνοντάς του λίγο χρόνο να προετοιμαστεί. Τα θρησκευτικά κόμματα με τις σταθερές εκλογικές τους περιφέρειες και την ανυπομονησία τους να μπουν ξανά στον συνασπισμό με τον Netanyahu ενδιαφέρονται εξίσου για γρήγορες εκλογές. Τα περισσότερα από τα υπόλοιπα κόμματα θα προτιμούσαν μια εκστρατεία, που να διαρκέσει περισσότερο, με την ελπίδα να αναβιώσει η πεσμένη τους δημοτικότητα. Ωστόσο, προσπαθώντας να παρατείνουν μια δαπανηρή και βαλτωμένη προεκλογική περίοδο, μάλλον μόνο θα υποβίβαζε κι άλλο τη δημόσια θέση τους κι έτσι ο Netanyahu θα έχει, κατά πάσα πιθανότητα, τις πρόωρες εκλογές του κάποια στιγμή τον Μάρτιο ή τις αρχές Απριλίου. 

Περνώντας το όριο

Οι κανόνες έχουν αλλάξει για αυτές τις εκλογές και το εκλογικό όριο, που τα κόμματα πρέπει να ξεπεράσουν για αποκτήσουν πρόσβαση στο Knesset έχει ανέβει από το 2 στο 3.25%. Αυτό σημαίνει πολιτική εξαφάνιση για το κεντρώο Kadima, για το μόλις 6 χρόνια πριν κόμμα της εξουσίας. Ακόμα, θέτει σε κίνδυνο το Hatnuah, τα ακροαριστερά «αραβικά» κόμματα, το ακροδεξιό Tekumah, το οποίο στις τελευταίες εκλογές είχε κατέβει μαζί με το Habayit Hayehundi, που τώρα υπάρχει κίνδυνος να αποσχιστεί. Τα περισσότερα από αυτά τα κόμματα θα ενώσουν τις δυνάμεις τους με άλλα για να αποφύγουν την εξαφάνιση, αλλά αν ένα από αυτά κατέβει μόνο του κι αποτύχει να ξεπεράσει το εκλογικό όριο, θα κοστίσει ακριβά στον συνασπισμό τους κι ίσως ανατρέψει ακόμα και τις εκλογές για την άλλη πλευρά.

To μπαλαντέρ Sheldon Adelson

Πολλοί στο Likud πιστεύουν, πως το ψήφισμα του τελευταίου μήνα για το αποκαλούμενο νομοσχέδιο «Isreal Hayom» (κατά το οποίο πολλά μέλη του συνασπισμού υποστήριξαν τον νόμο, που αποτρέπει την σκανδαλοθηρική –φιλικά προσκείμενη στον Netanyahu- εφημερίδα, που ανήκει στον αμερικανό μεγιστάνα των καζίνο, Sheldon Adelson, από το να διανέμεται δωρεάν) ήταν το τελευταίο καρφί στο φέρετρο του συνασπισμού. Έχοντας περάσει μόνο την πρώτη του ανάγνωση, η απόφαση για αυτό το νομοθέτημα θα πρέπει να περιμένει για ένα νέο Knesset την ίδια στιγμή που εκατοντάδες αντίτυπα της Israel Hayom θα συνεχίσουν να κατακλύζουν τους δρόμους και τα καφέ. Ο Adelson έχει ήδη αποδείξει στις ΗΠΑ πως δεν έχει κανένα όριο στο ποσό των χρημάτων, που είναι πρόθυμος να ξοδέψει για τους αγαπημένους του υποψηφίους κι ο πιο αγαπημένος του από όλους είναι ο Netanyahu. Έχοντας παρακάμψει νόμους για τη χρηματοδότηση εκλογικής εκστρατείας με τις δωρεάν εφημερίδες του, από τις οποίες δε σχεδιάζε να έχει ποτέ κέρδος, ο Adelson θα ωθήσει τώρα την Israel Hayom και την νέο-αποκτηθείσα του θρησκευτική εφημερίδα στο Ισραήλ, Makor Rishon, να φτάσουν σε επίπεδο κορεσμού στη υπηρεσία του Netanyahu. Η αντίπαλη σκανδαλοθηρική εφημερίδα, Yedioth Ahronoth, παραδοσιακά εχθρικά διακείμενη προς τον Netanyahu, θα πιεστεί έντονα για να παρέχει μια εναλλακτική. Δεν είναι ξεκάθαρο, ποια είναι η επίδραση, αν υπάρχει καμία, που η «Bibiton» είχε στην κοινή γνώμη, αλλά αυτές οι εκλογές θα είναι κι ένας πόλεμος των μέσων ενημέρωσης.

http://www.haaretz.com/news/national/.premium-1.629589?utm_campaign=3200341&utm_content=18028418822&utm_medium=email&utm_source=Emailvisi

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλώ να γράφετε με Ελληνικούς χαρακτήρες και να είστε κόσμιοι στις εκφράσεις σας. Οποιοδήποτε άλλο σχόλιο με γκρικλις και ξένη γλώσσα θα διαγράφετε. Ευχαριστώ!

Έλληνες-ΑΥΤΗ Η ΓΗ ΕΧΕΙ ΦΩΝΗ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Έλληνες-ΑΥΤΗ Η ΓΗ ΕΧΕΙ ΦΩΝΗ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ