Οι πολυδορυφορικές αποστολές καθίστανται όλο και πιο δημοφιλείς, διότι μ΄αυτό τον τρόπο είναι δυνατή η μελέτη του ταχέως μεταβαλλόμενου περιβάλλοντος όχι μόνο στο χώρο, αλλά και στο χρόνο.
Το πρόγραμμα SWARM συμπεριλαμβάνει τρεις πανομοιότυπους δορυφόρους, ο καθένας από τους οποίους φέρει ωφέλιμο φορτίο από 7 εργαλεία. Οι δορυφόροι θα ερευνούν τις αλλαγές των παραμέτρων του μαγνητικού πεδίου της Γης και το πλάσμα που την περιβάλλει. Ο στόχος είναι να κατανοηθεί πως λειτουργεί η «μηχανή» δημιουργίας του μαγνητικού πεδίου της Γης.
Το ενδιαφέρον αυτό κάθε άλλο παρά είναι κούφιο. Το μαγνητικό πεδίο της Γης μας προστατεύει από τις ροές φορτισμένων σωματιδίων, που πετούν από τον Ήλιο, - του ηλιακού ανέμου. Και όταν το μαγνητικό πεδίο υφίσταται διαταραχές – λαμβάνουν χώρα γεωμαγνητικές καταιγίδες, υπό απειλή βρίσκονται πολλά τεχνολογικά συστήματα στη Γη και οι διαστημικές συσκευές στο Διάστημα. Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε τι συμβαίνει στο μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας, το μέγεθος του οποίου σε σύγκριση με τα δεδομένα του 1840 έχει μειωθεί περίπου κατά 10-15% και μπορούμε να αναμένουμε, π.χ., αντιστροφή των πόλων.
Οι μηχανικοί λένε ότι το κύριο εργαλείο στους δορυφόρους του SWARM είναι το μαγνητόμετρο για τη μέτρηση του μεγέθους και της κατεύθυνσης του μαγνητικού πεδίου (Vector Field Magnetometer). Να το βοηθεί είναι ο προορισμός του δεύτερου μαγνητομέτρου, που μετρά τα μεγέθη του μαγνητικού πεδίου (Absolute Scalar Magnetometer). Η συσκευή για τη μέτρηση των ηλεκτρικών πεδίων (Electric Field Instrument) θα καταγράφει τις παραμέτρους του πλάσματος που περιβάλλουν τον πλανήτη μας: την πυκνότητα, την ολίσθηση, και την ταχύτητα των φορτισμένων σωματιδίων κοντά στη Γη. Τέλος, ένας δέκτης σημάτων GPS και οι ανακλαστήρες λέιζερ θα πρέπει να βοηθήσουν να καθοριστεί η θέση των δορυφόρων με ύψιστη ακρίβεια.
Η μαγνητόσφαιρα της Γης δεν είναι μόνο πολύπλοκη, αλλά και μεταβλητή στο χρόνο και το χώρο. Γι΄αυτό, οι επιστήμονες τα τελευταία χρόνια άρχισαν πολυδορυφορικά πειράματα για τη μελέτη του περίγηου χώρου κοντά στη Γη. Όταν υπάρχουν μερικά πανομοιότυπα εργαλεία σε διαφορετικά σημεία, βάσει των ενδείξεών τους, μπορούμε να κατανοήσουμε τι συμβαίνει στη μαγνητόσφαιρα της Γης, πώς αυτή αντιδρά στις διαταραχές που προέρχονται από τον Ήλιο, και ό,τι την επηρεάζει «από κάτω». Ένας από τους «σκαπανείς» αυτών των πειραμάτων ήταν το διεθνές πρόγραμμα Ιντερμπόλ, που είχε ετοιμαστεί στη Ρωσία στις αρχές της δεκαετίας του ΄90 και λειτουργούσε μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα. Το 2000 οι Ευρωπαίοι εκτόξευσαν το σύστημα Cluster από 4 συσκευές, το οποίο από τότε λειτουργεί στο Διάστημα.
Η συνέχιση των ερευνών της μαγνητόσφαιρας στη Ρωσία συνδέεται και με τα πολυδορυφορικά προγράμματα, το πρώτο από τα οποία – το Rezonans, περιλαμβάνει 4 δορυφόρους για τη μελέτη της εσωτερικής μαγνητόσφαιρας της Γης.
Όλες αυτές οι αποστολές είναι πολύ διαφορετικές μεταξύ τους: το SWARM θα καλύπτει τη χαμηλή περίγεια τροχιά και αποσκοπεί, κυρίως, στη μελέτη του τρόπου, με τον οποίο δημιουργείται το μαγνητικό πεδίο. Οι συσκευές Cluster βρίσκονται σε ελλειπτική πολική τροχιά, το ύψος της οποίας αλλάζει από τις 19 χιλιάδες στις 119 χιλ. χλμ. Οι τροχιές των δορυφόρων του Rezonans ( από τα 500 στις 27 και πλέον χιλ. χλμ.) είναι επιλεγμένες με τέτοιο τρόπο, ώστε να βρίσκονται σε ορισμένη περιοχή, η οποία περιστρέφεται μαζί με τη Γη. Η κάθε μια από αυτές τις αποστολές εξασφαλίζει νέες γνώσεις σχετικά με ό,τι συμβαίνει στον πλανήτη μας.
* Οι απόψεις της Σύνταξης μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου.
Όλγα Ζακούτνιαγια
Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο: http://greek.ruvr.ru/2013_11_22/251825423/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλώ να γράφετε με Ελληνικούς χαρακτήρες και να είστε κόσμιοι στις εκφράσεις σας. Οποιοδήποτε άλλο σχόλιο με γκρικλις και ξένη γλώσσα θα διαγράφετε. Ευχαριστώ!