Πανηγύρια μαϊμού στα Πομακοχώρια Ψέματα για μικρά παιδιά

Με αφορμή τα πανηγύρια στα Χίλια και στον Ακρίτα (Αλάνατ στα Πομάκικα και Αλάντεπέ στα τούρκικα), τα οποία έκλεψαν οι Τούρκοι από τους Πομάκους, επισημαίνουμε τα χονδροειδή ψέματα που διαδίδουν, ότι δήθεν την πάλη την έφεραν οι Τούρκοι στη Θράκη…!

Πρόκειται για κακής ποιότητας παραμύθι της Χαλιμάς. Όσοι αδελφοί μας Πομάκοι πιστεύουν τις τουρκικές ανοησίες, για άλλη μια φορά η Ζαγάλισα, θα τους βοηθήσει να μάθουν την αλήθεια.

Αν λοιπόν επισκεφθείτε το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αδριανούπολης, θα δείτε στις προθήκες του, άριστα διατηρημένα εργαλεία (στλεγγίδες) που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες για να καθαρίζουν το σώμα τους από το λάδι με το οποίο αλείφονταν όταν πάλευαν.

Τα εργαλεία αυτά βρέθηκαν σε ανασκαφές στο χωριό Τσομλέκακπινάρ (ελλ. Νεροφωλιά). H διαδικασία του αποστλεγγισμού (ξυσίματος/καθαρισμού από το λάδι της πάλης μαρτυρείται επίσης από σχετικές αγγειογραφίες και αρχαία αγάλματα (Aποξυόμενος Λυσίππου, 4ο π.X. αι. Bατικανό, Aθλητής με στλεγγίδα, Bιέννη).

Επομένως, ούτε η χρήση λαδιού είναι τουρκική εφεύρεση, αλλά ούτε φυσικά και η ίδια η πάλη. Προϋπήρχαν στη Θράκη και στα Πομακοχώρια, πολλούς αιώνες πριν εμφανισθούν οι Τούρκοι στην περιοχή.

Η πάλη ήταν από τα πιο αγαπημένα αγωνίσματα στην αρχαία Ελλάδα. Ο Όμηρος στα «άθλα επί Πατρόκλω» μας περιγράφει σκηνές πάλης. Ως εφευρέτης του αθλήματος αναφέρεται ο Θησέας (στη πάλη του με τον Κερκύονα), αλλά και ο Ηρακλής (όταν νικά τους γίγαντες Ανταίο, Αχελώο, Τρίτωνα και διάφορα τέρατα). Εκτός των δύο μυθικών ηρώων, όμως, και θεοί αναφέρονται ως εφευρέτες της πάλης, όπως ο Ερμής και η κόρη του Παλαίστρα.

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες η πάλη εισήχθη ως ανεξάρτητο αγώνισμα στη 18η Ολυμπιάδα (708 π. Χ.), αλλά και ως αγώνισμα του πεντάθλου. Από την 37η Ολυμπιάδα (632 π.Χ) άρχισαν και οι παίδες να αγωνίζονται στην πάλη. Υπήρχαν δύο είδη πάλης: η ορθία πάλη ή σταδαία πάλη και η κύλισις ή κάτω πάλη. Στην πρώτη αρκούσε ο παλαιστής να ρίξει κάτω τον αντίπαλό του τρεις φορές (οπότε λεγόταν τριακτήρ). Στη δεύτερη μετά την πτώση εξακολουθούσε ο αγώνας μέχρι ο ένας εκ των δύο αντιπάλων να παραδεχτεί την ήττα του, να κάνει δηλαδή την κίνηση του απαγορεύειν (ύψωνε το ένα ή τα δύο δάχτυλα του ενός χεριού).

Ο ορισμός των αντιπάλων κατά (5 έως 8) ζεύγη γινόταν με κλήρο (όπως ακριβώς γίνεται σήμερα στα Πομακοχώρια). Οι αθλητές της πάλης αγωνίζονταν με το σώμα αλειμμένο με λάδι, γυμνοί μέσα στο σκάμμα. Αρκετές παραστάσεις σε αγγεία μας δίνουν πολλές λεπτομέρειες για την εκτέλεση του αθλήματος. Από τις γραπτές πηγές πληροφορούμαστε τα ονόματα μεγάλων αρχαίων Ελλήνων παλαιστών. Από τους πιο φημισμένους ήταν ο Μίλων ο Κροτωνιάτης, που νίκησε πέντε φορές στην Ολυμπία, επτά στα Πύθια, εννέα στα Νέμεα και δέκα στα Ίσθμια.

Επομένως η πάλη συνεχίζεται μεταξύ των Πομάκων, από τα αρχαία χρόνια και μάλιστα και στη βυζαντινή αυτοκρατορία σε όλα τα λαϊκά πανηγύρια της Θράκης, υπήρχαν και αγώνες πάλης. Εκεί πρέπει να ψάξουμε τις ρίζες των αγώνων πάλης των Πομάκων και όχι στην…κεντρική Ασία!

Τεύχος 74, Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2014

http://zagalisa.gr