Η Ουκρανία υποφέρει από ένα παρατεταμένο εσωτερικό σχίσμα εδώ και πολλά χρόνια, το οποίο απειλεί να εξελιχθεί σε έναν από εκείνους τους άσχημους εμφυλίους πολέμους που συμβαίνουν σε όλο και περισσότερες χώρες.
Τα σύνορα στην σημερινή Ουκρανία περιλαμβάνουν ένα διαχωριστικό όριο Ανατολής-Δύσης, το οποίο είναι γλωσσικό, θρησκευτικό, οικονομικό και πολιτισμικό, με την κάθε πλευρά να κατέχει περίπου το 50% του συνόλου.
Η σημερινή κυβέρνηση (που υποτίθεται ότι κυριαρχείται από το ανατολικό κομμάτι) κατηγορείται στις διαδηλώσεις για την διαφθορά και την απολυταρχία. Αυτό είναι τουλάχιστον εν μέρει αλήθεια, δίχως αμφιβολία. Πάντως, δεν είναι σαφές αν μια κυβέρνηση από το δυτικό κομμάτι θα ήταν λιγότερο διεφθαρμένη και απολυταρχική. Σε κάθε περίπτωση, το θέμα τίθεται εσωτερικά σε γεωπολιτικούς όρους: Πρέπει η Ουκρανία να γίνει μέλος της Ε.Ε. ή πρέπει να αναπτύξει τους δεσμούς της με τη Ρωσία;
Κατ’ επέκταση, ίσως ήταν απροσδόκητο που πλέον υπάρχει στο youtube ένα βίντεο που δείχνει την υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ για την Ευρώπη και την Ευρασία, Βικτόρια Νούλαντ, να συζητά την εξωτερική πολιτική με τον Αμερικανό πρέσβη στην Ουκρανία. Στο βίντεο, η Νούλαντ θέτει το ζήτημα ως ένα γεωπολιτικό αγώνα ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη (ιδίως τη Γερμανία). Σε κάποια φάση λέει «γαμ# τους Ευρωπαίους» - τους Ευρωπαίους, όχι τους Ρώσους.
Προτού προχωρήσουμε με την ανάλυση, ας προσφέρουμε την συμπάθειά μας προς όλους τους σημαντικούς ανθρώπους των ημερών. Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολύς λόγος για την απώλεια της ιδιωτικότητας στις τηλεπικοινωνίες. Όμως, αυτή η συζήτηση γίνεται πάντα για τους ανθρώπους που κατασκοπεύουν οι κυβερνήσεις και ιδίως η αμερικανική NSA. Φαίνεται πως αυτή η απώλεια ιδιωτικότητας επεκτείνεται τώρα και σε ανθρώπους όπως η κα Νούλαντ. Υπάρχουν πολλές φήμες για το ποιος ήταν αυτός που τράβηξε το βίντεο και το ανέβασε στο youtube. Το θέμα είναι ότι η καημένη η κα Νούλαντ δεν είναι πλέον ασφαλής να λέει το οτιδήποτε – ή τουλάχιστον ότι δεν θα ήθελε ο κόσμος να ξέρει.
Ας δούμε λίγο ποια είναι η Βικτόρια Νούλαντ. Είναι ένα από τα επιβιώσαντα μέλη της νεοσυντηρητικής κλίκας του Τζορτζ Μπους του νεότερου, ενώ υπηρέτησε στην κυβέρνησή του. Ο σύζυγός της, Ρόμπερτ Κάγκαν, είναι ένας από τους πιο γνωστούς ιδεολόγους των νεοσυντηρητικών. Το τι κάνει εκείνη σε μια θέση κλειδί του υπουργείου Εξωτερικών επί προεδρίας Ομπάμα είναι ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα. Το λιγότερο που υποτίθεται ότι θα έκανε ο Ομπάμα και ο υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, είναι το να απομακρύνουν τους νεοσυντηρητικούς από αυτόν τον ρόλο.
Τώρα, ας θυμηθούμε ποια ήταν η γραμμή των νεοσυντηρητικών όσον αφορά την Ευρώπη στα χρόνια του Μπους. Ο τότε ΥπΕξ, Ντόναλντ Ράμσφελντ, είχε χαρακτηρίσει την Γαλλία και τη Γερμανία ως την «παλαιά Ευρώπη», σε αντίθεση με ότι έβλεπε εκείνος ως τη νέα Ευρώπη, δηλαδή χώρες που συμμερίζονταν τις θέσεις του ιδίου για την στρατιωτική επέμβαση στο Ιράκ. Η νέα Ευρώπη ήταν για τον Ράμσφελντ η Μεγάλη Βρετανία και η κεντρική-ανατολική Ευρώπη, δηλαδή χώρες της πρώην ΕΣΣΔ. Η κα Νούλαντ φαίνεται πως έχει την ίδια οπτική για την Ευρώπη.
Άρα, ας μου επιτραπεί να προτείνω ότι η Ουκρανία είναι απλά μια βολική δικαιολογία και αφορμή για μια ευρύτερη γεωπολιτική διαίρεση που δεν έχει καθόλου σχέση με το εσωτερικό της σχίσμα. Αυτό που απασχολεί τους Νούλαντ αυτού του κόσμου δεν είναι μια πιθανή απορρόφηση της Ουκρανίας από τη Ρωσία, στην οποία περίπτωση θα αντεπεξέρχονταν.
Η σημερινή κυβέρνηση (που υποτίθεται ότι κυριαρχείται από το ανατολικό κομμάτι) κατηγορείται στις διαδηλώσεις για την διαφθορά και την απολυταρχία. Αυτό είναι τουλάχιστον εν μέρει αλήθεια, δίχως αμφιβολία. Πάντως, δεν είναι σαφές αν μια κυβέρνηση από το δυτικό κομμάτι θα ήταν λιγότερο διεφθαρμένη και απολυταρχική. Σε κάθε περίπτωση, το θέμα τίθεται εσωτερικά σε γεωπολιτικούς όρους: Πρέπει η Ουκρανία να γίνει μέλος της Ε.Ε. ή πρέπει να αναπτύξει τους δεσμούς της με τη Ρωσία;
Κατ’ επέκταση, ίσως ήταν απροσδόκητο που πλέον υπάρχει στο youtube ένα βίντεο που δείχνει την υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ για την Ευρώπη και την Ευρασία, Βικτόρια Νούλαντ, να συζητά την εξωτερική πολιτική με τον Αμερικανό πρέσβη στην Ουκρανία. Στο βίντεο, η Νούλαντ θέτει το ζήτημα ως ένα γεωπολιτικό αγώνα ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη (ιδίως τη Γερμανία). Σε κάποια φάση λέει «γαμ# τους Ευρωπαίους» - τους Ευρωπαίους, όχι τους Ρώσους.
Προτού προχωρήσουμε με την ανάλυση, ας προσφέρουμε την συμπάθειά μας προς όλους τους σημαντικούς ανθρώπους των ημερών. Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολύς λόγος για την απώλεια της ιδιωτικότητας στις τηλεπικοινωνίες. Όμως, αυτή η συζήτηση γίνεται πάντα για τους ανθρώπους που κατασκοπεύουν οι κυβερνήσεις και ιδίως η αμερικανική NSA. Φαίνεται πως αυτή η απώλεια ιδιωτικότητας επεκτείνεται τώρα και σε ανθρώπους όπως η κα Νούλαντ. Υπάρχουν πολλές φήμες για το ποιος ήταν αυτός που τράβηξε το βίντεο και το ανέβασε στο youtube. Το θέμα είναι ότι η καημένη η κα Νούλαντ δεν είναι πλέον ασφαλής να λέει το οτιδήποτε – ή τουλάχιστον ότι δεν θα ήθελε ο κόσμος να ξέρει.
Ας δούμε λίγο ποια είναι η Βικτόρια Νούλαντ. Είναι ένα από τα επιβιώσαντα μέλη της νεοσυντηρητικής κλίκας του Τζορτζ Μπους του νεότερου, ενώ υπηρέτησε στην κυβέρνησή του. Ο σύζυγός της, Ρόμπερτ Κάγκαν, είναι ένας από τους πιο γνωστούς ιδεολόγους των νεοσυντηρητικών. Το τι κάνει εκείνη σε μια θέση κλειδί του υπουργείου Εξωτερικών επί προεδρίας Ομπάμα είναι ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα. Το λιγότερο που υποτίθεται ότι θα έκανε ο Ομπάμα και ο υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, είναι το να απομακρύνουν τους νεοσυντηρητικούς από αυτόν τον ρόλο.
Τώρα, ας θυμηθούμε ποια ήταν η γραμμή των νεοσυντηρητικών όσον αφορά την Ευρώπη στα χρόνια του Μπους. Ο τότε ΥπΕξ, Ντόναλντ Ράμσφελντ, είχε χαρακτηρίσει την Γαλλία και τη Γερμανία ως την «παλαιά Ευρώπη», σε αντίθεση με ότι έβλεπε εκείνος ως τη νέα Ευρώπη, δηλαδή χώρες που συμμερίζονταν τις θέσεις του ιδίου για την στρατιωτική επέμβαση στο Ιράκ. Η νέα Ευρώπη ήταν για τον Ράμσφελντ η Μεγάλη Βρετανία και η κεντρική-ανατολική Ευρώπη, δηλαδή χώρες της πρώην ΕΣΣΔ. Η κα Νούλαντ φαίνεται πως έχει την ίδια οπτική για την Ευρώπη.
Άρα, ας μου επιτραπεί να προτείνω ότι η Ουκρανία είναι απλά μια βολική δικαιολογία και αφορμή για μια ευρύτερη γεωπολιτική διαίρεση που δεν έχει καθόλου σχέση με το εσωτερικό της σχίσμα. Αυτό που απασχολεί τους Νούλαντ αυτού του κόσμου δεν είναι μια πιθανή απορρόφηση της Ουκρανίας από τη Ρωσία, στην οποία περίπτωση θα αντεπεξέρχονταν.
Αυτό που ανησυχεί την ίδια και όσους συμμερίζονται τις απόψεις της είναι μια γεωπολιτική συμμαχία Γερμανίας/Γαλλίας και Ρωσίας. Ο εφιάλτης ενός άξονα Παρισιού-Βερολίνου-Μόσχας έχει απομακρυνθεί μετά την ακμή του το 2003, όταν οι αμερικανικές προσπάθειες για τον πόλεμο του Ιράκ καταψηφίστηκαν στον ΟΗΕ από τη Γαλλία και τη Γερμανία.Ο εφιάλτης υποχώρησε κάπως, αλλά παραμένει εκεί, κάτω από την επιφάνεια και για καλό λόγο. Μια τέτοια συμμαχία έχει γεωπολιτικά νόημα για τις τρεις χώρες. Και στη γεωπολιτική αυτό που έχει λογική δεν μπορεί να εμποδιστεί από ιδεολογικές διαφορές. Οι γεωπολιτικές επιλογές μπορεί να επηρεάζονται ελαφρώς από τους κατέχοντες την εξουσία, αλλά η πίεση των μακροπρόθεσμων εθνικών συμφερόντων παραμένει κραταιά.
Γιατί έχει νόημα ένας άξονας Παρισιού-Βερολίνου-Μόσχας;
Υπάρχουν καλοί λόγοι. Ένας είναι η στροφή των ΗΠΑ προς την περιοχή του Ειρηνικού, αντικαθιστώντας έτσι την μακρά παράδοση που είχε ως βάση τον Ατλαντικό. Ο εφιάλτης της Ρωσίας και της Γερμανίας δεν είναι ένας πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας, αλλά μια συμμαχία ΗΠΑ-Κίνας, η οποία θα συμπεριλάμβανε την Ιαπωνία και την Κορέα. Ο μόνος τρόπος που έχει η Γερμανία να περιορίσει την απειλή αυτή για την ευημερία και την ισχύ της είναι μια συμμαχία με τη Ρωσία. Και η πολιτική της προς την Ουκρανία δείχνει ακριβώς την προτεραιότητα που δίνει στο να λύσει τα ευρωπαϊκά ζητήματα, συμπεριλαμβάνοντας, παρά αποκλείοντας την Ρωσία.
Όσον αφορά την Γαλλία, ο Ολάντ προσπαθεί να εντυπωσιάσει τις ΗΠΑ, συμπεριφερόμενος λες και η Γαλλία είναι μέλος της νέας Ευρώπης. Αλλά ο Γκωλισμός είναι από το 1945 η βασική γεωπολιτική στάση της Γαλλίας. Ακόμα και αντιγκωλικοί πολιτικοί, όπως ο Μιτεράν και ο Σαρκοζί, στην πραγματικότητα ακολούθησαν τις πολιτικές του. Και ο Ολάντ θα ανακαλύψει σύντομα ότι δεν έχει επιλογή παρά να γίνει γκωλικός. Ο γκωλισμός δεν είναι «αριστερισμός», αλλά μάλλον είναι η αίσθηση ότι οι ΗΠΑ απειλούν την προοπτική ενός συνεχιζόμενου γεωπολιτικού ρόλου για τη Γαλλία και η Γαλλία πρέπει να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της με ανοίγματα προς τη Ρωσία, ώστε να αντισταθμίσει την αμερικανική ισχύ.
Ποιος θα νικήσει αυτό το παιχνίδι; Αυτό απομένει να φανεί. Πάντως, η Βικτόρια Νούλαντ μοιάζει λίγο με τον βασιλιά Κανούτε, που διέταζε τις θάλασσες να υποχωρήσουν. Και οι καημένοι οι Ουκρανοί ίσως ανακαλύψουν ότι θα αναγκαστούν να κλείσουν τις εσωτερικές πληγές τους είτε το θέλουν, είτε όχι.
(από www.iwallerstein.com)
Όσον αφορά την Γαλλία, ο Ολάντ προσπαθεί να εντυπωσιάσει τις ΗΠΑ, συμπεριφερόμενος λες και η Γαλλία είναι μέλος της νέας Ευρώπης. Αλλά ο Γκωλισμός είναι από το 1945 η βασική γεωπολιτική στάση της Γαλλίας. Ακόμα και αντιγκωλικοί πολιτικοί, όπως ο Μιτεράν και ο Σαρκοζί, στην πραγματικότητα ακολούθησαν τις πολιτικές του. Και ο Ολάντ θα ανακαλύψει σύντομα ότι δεν έχει επιλογή παρά να γίνει γκωλικός. Ο γκωλισμός δεν είναι «αριστερισμός», αλλά μάλλον είναι η αίσθηση ότι οι ΗΠΑ απειλούν την προοπτική ενός συνεχιζόμενου γεωπολιτικού ρόλου για τη Γαλλία και η Γαλλία πρέπει να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της με ανοίγματα προς τη Ρωσία, ώστε να αντισταθμίσει την αμερικανική ισχύ.
Ποιος θα νικήσει αυτό το παιχνίδι; Αυτό απομένει να φανεί. Πάντως, η Βικτόρια Νούλαντ μοιάζει λίγο με τον βασιλιά Κανούτε, που διέταζε τις θάλασσες να υποχωρήσουν. Και οι καημένοι οι Ουκρανοί ίσως ανακαλύψουν ότι θα αναγκαστούν να κλείσουν τις εσωτερικές πληγές τους είτε το θέλουν, είτε όχι.
(από www.iwallerstein.com)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλώ να γράφετε με Ελληνικούς χαρακτήρες και να είστε κόσμιοι στις εκφράσεις σας. Οποιοδήποτε άλλο σχόλιο με γκρικλις και ξένη γλώσσα θα διαγράφετε. Ευχαριστώ!