«Χαρείτε τώρα, Ελένη. Σαν έρθει ο τρίτος γύρος, άλλοι θα σέρνουν το χορό».

Οι χιλιάδες Ελασίτες που έφυγαν από την Ελλάδα ύστερα από τη συμφωνία της Βάρκιζας, ζητώντας άσυλο στις κομμουνιστικές χώρες του βορρά, συγκεντρώνονταν πια το φθινόπωρο του 1945 στο Μπούλκες της Γιουγκοσλαβίας βορείως του Βελιγραδίου. Εκεί, οι εκπαιδευμένοι στη Μόσχα Έλληνες έστησαν μια κοινότητα υποδειγματική στην πιο καθαρή σταλινική ορθοδοξία.

Οι εξόριστοι στο Μπούλκες οργανώθηκαν σε πενταμελείς πυρήνες καφκικής παράνοιας με το σκοπό να αλληλοκαταδίδονται. Οι στρατιωτικοί ήρωες του ΕΛΑΣ, που είχαν κερδίσει δόξα και λαϊκή υποστήριξη στα χρόνια της κατοχής, αντιμετώπισαν ιδιαίτερα στυγνή μεταχείριση από τους σκληρούς, που διοικούσαν το στρατόπεδο και φοβόντουσαν πως η δημοτικότητα θα τους έκανε να νομίσουν ότι μπορούσαν ν' αψηφήσουν την ηγεσία του κόμματος. Η παραμικρή αμφισβήτηση της πειθαρχίας του στρατοπέδου ονομαζόταν προδοσία, και ήταν συχνές οι εκκαθαρίσεις εκείνων που αμφιταλαντεύονταν και που χαρακτηρίζονταν «σκουλήκια». Είκοσι τέτοιοι ύποπτοι υποχρεώθηκαν να βαδίσουν μέσα από δύο στίχους συντρόφων που τους έφτυναν προτού ξαποσταλούν στην Ελλάδα και στη βέβαιη σύλληψη.

Οι ανέμπιστοι δεν μπορούσαν καν να πάνε στ' αποχωρητήρια του Μπούλκες δίχως να τους συνοδεύει ολόκληρος ο πενταμελής πυρήνας, τα δύο πιο «σίγουρα» μέλη βάδιζαν έξω έξω και ο πιο ύποπτος στη μέση. 

Όταν στις αρχές του 1946 ξέσπασε πάλι ο εμφύλιος πόλεμος, οι εξόριστοι, αντίθετα από τους κομμουνιστές που είχαν μείνει στις ελληνικές πόλεις, άδραξαν την ευκαιρία να επιστρέψουν στην Ελλάδα και να επιδείξουν το ζήλο τους πολεμώντας στα βουνά.

Η επανάληψη του εμφύλιου πολέμου άρχισε με την αλλαγή της πολιτικής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας. Αν και νόμιμο μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, το κόμμα δυσκολευόταν ν' αποχτήσει δύναμη με την πολιτική δράση υπό τις δεξιές κυβερνήσεις της Αθήνας. Στις 21Ιανουαρίου 1946 στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, η Ρωσία καταδίκασε τους διωγμούς των αριστερών στην Ελλάδα 1.219 είχαν σκοτωθεί και 18.767 είχαν συλληφθεί μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας και οι Έλληνες κομμουνιστές το νόμισαν αυτό απόδειξη ότι η Ρωσία θα υποστήριζε μια νέα ένοπλη εξέγερση στη χώρα.

Αρχηγός των Ελλήνων κομμουνιστών ήταν ο Νίκος Ζαχαριάδης, ένας δογματικός κομμουνιστής, που είχε γεννηθεί στη Μικρασία στα 1902. Εκπαιδευμένος στα νιάτα του στη Μόσχα, έγινε αρχηγός του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας στα 1934, γλίτωσε από τον εγκλεισμό του στο στρατόπεδο συγκεντρώσεως του Νταχάου κι επέστρεψε στην Ελλάδα στα 1945 ν' αναλάβει και πάλι την αρχηγία του κόμματος.

Παρά τις αντίθετες απόψεις άλλων Ευρωπαίων κομμουνιστών, ο Ζαχαριάδης, άνθρωπος με ισχυρή βούληση, με πυκνά φουντωτά μαύρα σγουρά μαλλιά και θεληματικό πηγούνι, αποφάσισε να προχωρήσει στην επανάσταση όταν το Δεκέμβριο του 1945 ανώτερα στελέχη του κόμματος συναντήθηκαν με Γιουγκοσλάβους και Βούλγαρους εκπροσώπους, που υποσχέθηκαν υλική βοήθεια για την ένοπλη εξέγερση στην Ελλάδα.

Ο Ζαχαριάδης κήρυξε αποχή από τις πρώτες μεταπολεμικές ελληνικές εκλογές, που είχαν προκηρυχτεί για τις 31 Μαρτίου 1946 και έστειλε μήνυμα στην κομματική οργάνωση της Μακεδονίας να καταστρώσουν μια ένοπλη επίθεση την παραμονή των εκλογών σε στόχο δίκης τους επιλογής. Ο Μάρκος Βαφειάδης, στέλεχος της Επιτροπής Μακεδονίας και αργότερα αρχηγός του αντάρτικου στρατού, διάλεξε για στόχο του το Λιτόχωρο, όπου είχαν ξεκοιλιάσει τρεις Ελασίτες.

Μια ομάδα από τριάντα ένα ενόπλους, όλοι εκτός από τέσσερις ντόπιοι, μπήκανε στο Λιτόχωρο στις 30 Μαρτίου και άνοιξαν πυρ κατά των υπερασπιστών του μια διμοιρία στρατού που γρήγορα παραδόθηκε κι ένα απόσπασμα χωροφυλακής, που κράτησε ωσότου ο σταθμός τους πυρπολήθηκε και δώδεκα άντρες σκοτώθηκαν. Οι αντάρτες, μόλις πλησίασε βρετανικό τμήμα, αποχώρησαν δίχως γρατσουνιά.

Η επίθεση στο Λιτόχωρο ήταν ο σπινθήρας που άναψε τον τρίτο και αιματηρότερο γύρο του ελληνικού εμφύλιου πολέμου και καθώς η είδηση της επίθεσης απλωνόταν, οι Ελασίτες αντάρτες σε όλη την Ελλάδα ξέθαβαν τα όπλα τους κι άρχισαν να τραβάνε για τα βουνά.
http://hellas-diaggeleas.blogspot.gr/p/blog-page_2.html