Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΕΒΡΑΪΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Ύστερα από τα λίγα, αλλά ουσιαστικά στοιχεία που αναφέρθηκαν, ο χριστιανισμός μας θυμίζει το Γιουσουρούμ. 

Ένα παλιατζίδικο, γεμάτο μεταχειρισμένα πολιτισμικά και θρησκευτικά υλικά. Κι όμως δεν πρόκειται για τον συγκρητισμό. Όπου τον συναντούμε, ως τότε, είναι μελετημένος και οργανωμένος από το επίσημο κράτος. Πράμα που προσπάθησε και η Ρώμη να κάνει στους τέσσερις πρώτους αιώνες. 

Αλλά κάθε τέτοια πρόθεση ή προσπάθεια πολεμήθηκε με λυσσασμένη αντίδραση από τους εβραίο-χριστιανούς. Ο χριστιανισμός δεν κρύβει πως στόχος του είναι η ειδωλολατρία και την πολεμά συστηματικά με τρομοκρατία και βία, κι όταν επιτέλους θα καταφέρει ν' αντρωθεί, και με απαγορευτικούς νόμους. Αλλά πριν φτάσει εκεί, οι Ρωμαίοι ειδωλολάτρες θα κάνουν επανειλημμένες προσπάθειες συμβιβασμού.

Ο Ιουλιανός πρώτος, βαθύτατα επηρεασμένος από τον Ιάμβλιχο, ασπάζεται την ειδωλολατρία. Μοναδικός σκοπός του, στη σύντομη περίοδο της βασιλείας του (361-363), είναι να αποκαταστήσει τα είδωλα. Όμως το χριστιανικό Ιερατείο είναι κιόλας ισχυρό. Η αντίδρασή του υποχρεώνει τον Ιουλιανό ν' αντιμετωπίσει την κρίση ρεαλιστικά και κάνει μια κρούση συνδιαλλαγής, ώστε να συνυπάρξουν η παλιά και η «νέα» θρησκεία. Θα αποτύχει, όπως θα αποτύχει λίγες δεκαετίες αργότερα ολόκληρη η άρχουσα τάξη της Ρώμης. Που, απαλλαγμένη από μισαλλοδοξία, όπως και όλος ο ελληνικός πολιτισμός, νόμιζε πως θα καταφέρει να επιζήσει με το ειδωλολατρικό της πρόσωπο απείραχτο, πλάι πλάι με την «αίρεση»του χριστιανισμού. Τί ειρωνεία! Η απουσία κάθε θρησκευτικής μισαλλοδοξίας, στον Έλληνα πρώτα και στον Ρωμαίο αργότερα, είναι εκείνη που θ' αφήσει τον εβραιοχριστιανισμό να εισδύσει στα μύχια του πολιτισμού του, να θεριέψει και τελικά να τον πνίξει.

Στα 382 εξαφανίζεται από τους αυτοκρατορικούς τίτλους του Γκρατιανού ο τίτλος του Μεγάλου Ποντίφηκα. Δηλώνεται πως, μόνος του, ο αυτοκράτορας παραιτήθηκε από το ανώτατο θρησκευτικό του(διακριτικό) αξίωμα. Μόνος του; Ο Γκρατιανός ανεβαίνει στο θρόνο ένα χρόνο πριν τα δεκατέσσερά του (14) χρόνια, μαζί με τον αδελφό του Βαλεντινιανό Β', που δεν έχει συμπληρώσει τα τέσσερά του (4) χρόνια (375). Η παραίτηση του αυτοκράτορα από τον τίτλο του ανώτατου Ιερέα αφαιρεί αυτόματα από την ειδωλολατρία τον επίσημο εθνικό της χαρακτήρα, μια και το κράτος-εξουσία χωρίζεται από την παραδοσιακή θρησκεία.

Σύμβουλος και παρακοιμώμενος του αυτοκράτορα ο επίσκοπος Μιλάνου Αμβρόσιος.

Αμβρόσιος: Μεγαλοαστός, Ρωμαίος ειδωλολάτρης, έχει ξεκινήσει την πολιτική του καριέρα. Φλερτάρει με το χριστιανισμό. Αόρατες δυνάμεις τον επιλέγουν για την επισκοπική έδρα του Μιλάνου στα 374. Σε λίγες μέρες βαφτίστηκε και χρίστηκε επίσκοπος Μιλάνου, θυμηθείτε το αυτό. Η πολιτική του στάθηκε συντριπτική για την ειδωλολατρία. Αμέσως μετά την κατάργηση του Μεγάλου Ποντίφηκα, ο Αμβρόσιος αρχίζει να ξηλώνει αγάλματα και σύμβολα ειδωλολατρικά από τα κρατικά κτίρια. 

Πρώτο, το περίφημο άγαλμα της Νίκης εκπαραθυρώνεται από τη Σύγκλητο. Οι Ρωμαίοι αδυνατούν να συλλάβουν μια τέτοια Ιερόσυλη χειρονομία. Έτσι θα ξεσπάσει μια αμείλικτη μονομαχία ανάμεσα στον Σύμμαχο (ειδωλολάτρη διανοούμενο, μέλος της αριστοκρατίας, συγκλητικό) και τον αυτοκρατορικό θρησκευτικό σύμβουλο Αμβρόσιο. 

Στη λύσσα του Σύμμαχου, ο Αμβρόσιος θ' απαντήσει με τη μειλίχια διαλλακτικότητα κάποιου απαλλαγμένου από κάθε μισαλλοδοξία. «Γιατί», θα ρωτήσει, «αφού εμείς δεν σας υποχρεώνουμε να δεχτείτε τα δικά μας σύμβολα, μας υποχρεώνετε εσείς, να βλέπουμε καθημερινά στη Σύγκλητο, τα δικά σας;»

Όταν οι ειδωλολάτρες αρχίζουν να νιώθουν τον κίνδυνο, καθώς το έδαφος φεύγει κάτω από τα πόδια τους, θα προτείνουν διά του Συμμάχου να συμβιβαστούν οι δυο θρησκείες, στη βάση της θεωρίας του συγκρητισμού και να συμβιώσουν. Γιατί, λένε οι καημένοι οι σοφοί, στο τέλος οι προσευχές όλων των ανθρώπων στον ίδιο θεό απευθύνονται.

Και μόνο αυτή η άποψη απέκλειε κάθε συνεννόηση με τους οραματιστές της εγκαθίδρυσης της θρησκευτικής μοναρχίας. Η επιστροφή της ειδωλολατρίας, εξάλλου, στα επίσημα κρατικά έδρανα θα σήμαινε την υποτίμηση του χριστιανισμού, που έτσι κι αλλιώς δεν ήταν η παραδοσιακή εθνική θρησκεία.

 ΑΝΤΙΓΝΩΣΗ.Λιλη Ζωγραφου