Η μεταμοντέρνα διάσταση του πολέμου και η νέα φεουδαρχία στις πολεμικές επιχειρήσεις
Η πρώτη δεκαετία της δεύτερης Χιλιετηρίδας, εμφάνισε ένα παλαιό φαινόμενο οι απαρχές του οποίου χάνονται στα βάθη των αιώνων. Οι ιδιωτικοί στρατοί, ιδιαίτερα μετά την συμβολική ημερομηνία της 11ης Σεπτεμβρίου και του "Πολέμου ενάντια στη τρομοκρατία", γίνονται ένα βασικό συστατικό των εκατοντάδων πολεμικών συρράξεων απ' άκρου εις άκρον στον πλανήτη.
Ουκ ολίγες πολυεθνικές εταιρείες, αναλαμβάνουν τη στρατολόγηση μισθοφόρων, συχνά πρώην στελεχών των ενόπλων δυνάμεων διαφόρων κρατών και προσχωρούν σε πολεμικές εκστρατείες ως υπεργολάβοι κρατών και κυρίως των ΗΠΑ.
Υπό αυτή την έννοια, ο πλανήτης γνωρίζει την αναγέννηση στρατιωτικών σχημάτων όπως την περίοδο του Μεσαίωνα, αποδεικνύοντας ότι η πορεία της ανθρώπινης ιστορίας προσομοιάζει σε μια σπειροειδή μορφή και όχι σε μια προοδευτική ανοδική ευθεία όπως εξακολουθεί να πιστεύει η πλειονότητα των πολιτών.
Ο κύριος διεθνής κανονισμός που διέπει τη λειτουργία των ιδιωτικών στρατών, είναι η τρίτη συνθήκη της Γενεύης του 1949. Σύμφωνα με αυτή εάν τα στελέχη των ιδιωτικών δυνάμεων, έχουν πλήρη και νόμιμη εξουσιοδότηση από τις ένοπλες δυνάμεις του κράτους για το οποίο εργάζονται, τότε δικαιούνται τα προνόμια του "αιχμαλώτου πολέμου", όπως αναφέρεται ξεκάθαρα στην τέταρτη παράγραφο του τέταρτου άρθρου. Αυτό όμως ισχύει μόνο στην περίπτωση των βοηθητικών τμημάτων όπως εκείνα του εφοδιασμού σωμάτων.
Στην περίπτωση μαχίμων τμημάτων, ο ιδιωτικός στρατός επέχει τη θέση μισθοφόρου και θεωρούνται ως παράνομοι αντιμαχόμενοι και δεν έχουν δικαιώματα, σύμφωνα με άρθρο 47 της ίδιας συνθήκης (Εκτελούνται επί τόπου). Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν επικυρώσει το συγκεκριμένο άρθρο που έγινε διεθνής συνθήκη μόλις το 1977.
Τη σημερινή εποχή, οι πόλεμοι και οι συγκρούσεις στην Αφρική, Μέση Ανατολή και Λατινική Αμερική, όπως και κοινωνικές αναταραχές έχουν δημιουργήσει μια βιομηχανία αξίας άνω των 50 δις. Δολαρίων ανά έτος που διαμοιράζεται σε πάμπολλους ιδιωτικούς στρατούς. Περίπου τα δύο τρίτα αυτού του κύκλου εργασιών προέρχονται από Αμερικανικές, Βρετανικές και Αυστραλιανές εταιρείες που κατά βάση απασχολούν απόστρατα στελέχη των εθνικών τους στρατών.
Είναι ενδεικτικό ότι από το 1994 έως και το 2009, το Πεντάγωνο των ΗΠΑ είχε υπογράψει περίπου 3.600 συμβόλαια παροχής ιδιωτικών στρατιωτικών υπηρεσιών αξίας 300 δις Δολαρίων. Το μεγαλύτερο μέρος εξ'αυτών έλαβε χώρα μετά το 2001…
Παράλληλα η έκρηξη αυτή των μισθοφορικών δυνάμεων, έχει δημιουργήσει και ένα σημαντικό πρόβλημα στην επάνδρωση των ίδιων των συμβατικών στρατών, καθότι στελέχη ιδιαίτερα των ειδικών δυνάμεων, παραιτούνται και στρατολογούνται εν συνεχεία σε εταιρείες οι οποίες παρέχουν καλύτερους μισθούς και απαιτούν λιγότερες "ώρες εργασίας" δίχως να αναλώνονται σε παράπλευρες λειτουργίες όπως παρελάσεις ή άλλες καθιερωμένες λειτουργίες και την γραφειοκρατία των εθνικών ενόπλων δυνάμεων.
Στο Ιράκ, υπηρετούσαν περίπου 100.000 μισθοφόροι που χρηματοδοτούνται από τις ΗΠΑ ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι στον πρώτο πόλεμο του Κόλπου το 1991, οι Αμερικανοί είχαν προσλάβει λιγότερους από 10.000 μισθοφόρους. Στην ουσία μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων στο Ιράκ έχουν καταστεί δυνατές από τις τάξεις των μισθοφόρων. Αναλαμβάνουν τη φύλαξη στόχων, την εκπαίδευση των Ιρακινών δυνάμεων, τη διενέργεια περιπολιών και συχνά εμπλέκονται σε μάχες. Την σημερινή εποχή η εξάπλωση των μισθοφόρων,σχετίζεται με την δημιουργία δυνάμεων τάξης και την προστασία μεγάλων ιδιωτικών επενδύσεων.
Επίσης, σύμφωνα με αναφορά του Αμερικανικού Κογκρέσου του 2006, οι ιδιωτικοί στρατοί έχουν αναλάβει και μεγάλο μέρος του παγκόσμιου αντί-ναρκωτικού αγώνα και σχετίζονται με πάσης φύσεως αποστολές όχι μόνο στρατιωτικής αλλά αστυνομικής φύσεως και πολιτικής προστασίας. Σημαντικό ρόλο παίζουν οι εταιρείες μισθοφόρων και στην εκπαίδευση στρατιωτικών τμημάτων φτωχών κρατών, αλλά και στην παροχή τεχνογνωσίας.
Οι εταιρείες
Υπάρχουν ορισμένες εταιρείες που λόγω του μεγέθους τους αλλά και των αποστολών στις οποίες λαμβάνουν μέρος, θεωρούνται ως ιδιαιτέρως σημαντικές σε διεθνές επίπεδο, με δυνατότητες ενός μικρομεσαίου συμβατικού στρατού.
DynCorp International
Έδρα: Falls Church, VA, USA
Ιστοσελίδα: www.Dyn-intl.com
Ιδρύθηκε το 1946 ως βοηθητική υπηρεσία που παρείχε διευκολύνσεις μεταφορικής φύσεως για τον Αμερικανικό στρατό. Τη σημερινή εποχή έχει ετήσιο τζίρο 2,5 δις. Δολαρίων και διαθέτει 17.000 μισθοφόρους στις τάξεις της. Σχεδόν το 96% των συμβολαίων της είναι από το Πεντάγωνο των ΗΠΑ και τα τελευταία χρόνια έχει εμπλακεί σε αποστολές στο Αφγανιστάν, Βολιβία, Βοσνία, Κολομβία, Σομαλία, Αγκόλα, Αϊτή, Κόσοβο, Ιράκ και Κουβέιτ. Στο Αφγανιστάν έχει αναλάβει μάλιστα τη φύλαξη του Προέδρου Καρζάι και την εκπαίδευση της τοπικής αστυνομίας.
Η εταιρεία είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο της Νέα Υόρκης από το 2006 και σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες τα μετοχικά συμφέροντα που την ελέγχουν είναι κατά βάση Αγγλοσαξονικά με έδρα το Χιούστον του Τέξας. Η DynCorp διαθέτει εξοπλισμό αξίας 2 δις. Δολαρίων, που περιλαμβάνει στόλο ελικοπτέρων Μπέλ-Χίουι, ταχύπλοα, οχήματα Χάμμερ, ιδιωτικά τζετ, μεταφορικά πολεμικά αεροσκάφη, μηχανήματα, τεθωρακισμένα οχήματα, υπερσύγχρονα συστήματα τηλεπικοινωνιών και παρακολούθησης, ραντάρ και βεβαίως βαρύτατο οπλισμό.
Η εταιρεία είχε εμπλακεί κατά καιρούς σε διάφορα σκάνδαλο που είδαν το φως της δημοσιότητας, από Αμερικανικά ΜΜΕ. Το κυριότερο ήταν το 2000 στη Βοσνία, όπου στελέχη της DynCorp κατηγορήθηκαν για τράφικινγκ γυναικών και παιδιών. Συγκεκριμένα έγιναν καταγγελίες για εισαγωγή και προώθηση στην πορνεία με συμμετοχή των επικεφαλών της εταιρείας στη Βοσνία και τη συνεργεία ατόμων του υποκόσμου από την περιοχή. Μετά από έρευνα των Αμερικανικών αρχών, αρκετά στελέχη της εταιρείας απολύθηκαν, αλλά τελικά η έρευνα έκλεισε, ενώ και ο τοπικός τύπος ασχολήθηκε εκτενώς με την υπόθεση κατηγορώντας την DynCorp ότι είχε μετατραπεί σε οργανισμό της μαφίας σε πανβαλκανικό επίπεδο.
Στη Κολομβία κατά τα έτη 2001-2002 η εταιρεία είχε κατηγορηθεί ότι εμπλεκόταν σε επιχειρήσεις διωγμών ιθαγενών από τα χωριά τους με αφορμή αντάρτικες επιχειρήσεις, ενώ το Πεντάγωνο των ΗΠΑ είχε διατάξει έρευνα για κακοδιαχείριση του προγράμματος αξίας 1 δις. Δολαρίων που είχε ανατεθεί στην DynCorp και προέβλεπε την καταστροφή φυτειών κόκας και την παροχή εκπαίδευσης στην Κολομβιανή αστυνομία.
Ιδρύθηκε το 2003 και εξειδικεύεται στη Μέση Ανατολή και ιδιαίτερα στο Ιράκ, όπου είχε υπογράψει συμβόλαια αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων Δολαρίων. Απασχολεί 5.500 μισθοφόρους. Η εταιρεία δημιουργήθηκε από πρώην στελέχη της δύναμης "Δέλτα" των ειδικών δυνάμεων των ΗΠΑ και απασχολεί επίσης και πολιτικό προσωπικό κυρίως στον οικονομικό τομέα, όπως και δημοσιογράφοι και ιατρικό προσωπικό.
Η Triple Canopy, χαρακτηρίζεται από την ευρύτατη στρατολόγηση μισθοφόρων στην Κεντρική Αμερική. Διαθέτει μάλιστα κέντρο εκπαίδευσης στην Ονδούρα όπου έχει μεγάλη πολιτική επιρροή. Η Triple Canopy απασχολούσε 700 Περουβιανούς, 320 πολίτες Ονδούρας και 250 Χιλιανούς ως φρουρούς στην "Πράσινη ζώνη" της Βαγδάτης όπου βρίσκονται οι πλέον πολύτιμες εγκαταστάσεις για τους Αμερικανούς στο Ιράκ. Οι μισθοί των Λατινοαμερικάνων κυμαίνονται μεταξύ 1000 και 1500 Δολαρίων το μήνα για τους στρατιώτες, ενώ οι Αμερικανοί μισθοφόροι ομόλογοι τους κερδίζουν μεταξύ 400 και 700 Δολαρίων την ημέρα στο Ιράκ.
Το 2007 η εταιρεία εξαγόρασε την επιχείρηση διαχείρισης κρίσεων, ονόματι Clayton Consultants που ειδικεύεται σε επιχειρήσεις απαγωγών και εντοπισμού ομήρων στην Λατινική Αμερική.
Σε γενικές γραμμές η Triple Canopy θεωρείτε ευρέως ως μια λίαν ανεπτυσόμενη εταιρεία στο τομέα της που έχει ήδη αποκτήσει ισχυρή βάση στη Λατινική Αμερική, ενώ τον Μάρτιο του 2009 κέρδισε συμβόλαιο στο Ιράκ αξίας 1 δις. Δολαρίων, γεγονός που ξεσήκωσε αντιδράσεις από τους ανταγωνιστές της που θεωρούν ότι βρίσκεται πολύ κοντά στη διακυβέρνηση του Προέδρου Ομπάμα η οποία διάκειται ευμενώς σε αυτήν.
Η εταιρεία αυτή ιδρύθηκε το 1997 ως Blackwater Worldwide και ύστερα από μια σειρά σκανδάλων που προκάλεσαν ευρύτατες αντιδράσεις και ανακατατάξεις άλλαξε το όνομα σε Xe Services τον Φεβρουάριο του 2009 και εν συνεχεία σε Academi.
Το 90% του κύκλου εργασιών της εταιρεία προέρχεται από κυβερνητικά συμβόλαια των ΗΠΑ με κύρια ειδίκευση το Ιράκ και το Αφγανιστάν. Έγινε ευρύτατα γνωστή για το ρόλο της εκεί και απασχόλησε με εκτενή αφιερώματα το διεθνή τύπου φέρνοντας κατά κύριο λόγο στην επιφάνεια το ρόλο των ιδιωτικών στρατών στη σημερινή εποχή. Είναι μάλιστα η μεγαλύτερη εταιρεία του είδους της και θεωρείτε ως το πρότυπο του σύγχρονου παγκόσμιου ιδιωτικού στρατού με πολύ εκτεταμένες επιχειρησιακές δυνατότητες.
Η Blackwater έγινε γνωστή χάρης τα πολύ μεγάλα συμβόλαια που είχε λάβει μεταξύ 2003 και 2008 στο Ιράκ, αρκετών Δις. Δολαρίων αλλά και τις δραστηριότητες του τέως Προέδρου της Erik Prince πρώην στελέχους των Αμερικανικών υποβρυχίων καταστροφών. Ο ίδιος υπήρξε κληρονόμος μεγάλης ακίνητης περιουσίας στην πολιτεία της Βόρειας Καρολίνας, όπου και δημιούργησε ένα υπερσύγχρονο κέντρο εκπαίδευσης μισθοφόρων που μετέπειτα εξελίχθηκε στην εταιρεία. Ως προσωπικότητα ο Prince, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα όσο και μυστηριώδης. Είναι Ιππότης του τάγματος του Αγίου Ιωάννη της Μάλτας (Σ.Σ.) (προσήλυτος καθότι γεννήθηκε ως Καλβινιστής), μια κλειστή παγκόσμια κάστα ατόμων που αποτελούν έναν από τους κύριους βραχίονες του Βατικανού. Παράλληλα διατηρεί φιλίες με όλους τους κορυφαίους αξιωματούχους της κυβέρνησης Μπους την περίοδο 2000-2008 και είναι μεγάλος χρηματοδότης των Ρεπουμπλικάνων όπως και δεκάδων συντηρητικών οργανισμών στις ΗΠΑ.
Το κέντρο εκπαίδευσης της εταιρείας έχει έκταση 28.000 στρέμματα και περιλαμβάνει μια πλήρης οργανωμένη στρατιωτική βάση και εγκαταστάσεις εφάμιλλες των πλέον υψηλών Αμερικανικών και Νατοϊκών προδιαγραφών. Περαιτέρω είναι ενδιαφέρον να ειπωθεί ότι η Blackwater διαθέτει και μια θυγατρική που έχει ως αποκλειστικό σκοπό την εκπαίδευση αστυνομικών και στρατιωτικών σκύλων.
Μια άλλη θυγατρική η «Blackwater Maritime Solutions» είχε αναλάβει την εκπαίδευση του Ελληνικού Λιμενικού σώματος προ των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Είναι ενδιαφέρον, ότι εάν και η Blackwater αποτελεί αντικείμενο πολύ σκληρής κριτικής εδώ και μερικά έτη, ουδείς στην Ελλάδα ερεύνησε την σχέση της με τα Ελληνικά τμήματα ασφαλείας και για το τι είδους εκπαίδευση προσέφερε. Πάντως δεν προκύπτει από πουθενά ότι η εταιρεία έχει αναλάβει οποιοδήποτε Ελληνικό συμβούλιο για εσωτερική ασφάλεια όπως λαθεμένα κατηγορήθηκε.
Η Xe Services διαθέτει 21.000 μισθοφόρους στις τάξεις της και πάσης φύσεως ειδικότητες πέραν των στρατιωτικών. Υπάρχουν εν εξελίξει πολλές δικαστικές διώξεις στις ΗΠΑ για το ρόλο της σε δολοφονίες Ιρακινών πολιτών και για οικονομικές ατασθαλίες.
Η εταιρεία κατηγορείται από συμπαθούντες και συμμάχους στη κυβέρνηση Ομπάμα, ότι στελεχώνεται από φανατικούς και ακροδεξιούς που έχουν συμβάλλει στην εντύπωση ότι οι ΗΠΑ υποκινούν σταυροφορία εναντίον του Ισλαμικού κόσμου. Φωτογραφίες και κινηματογραφικό υλικό έχουν έρθει στην επιφάνεια που δείχνουν ότι οι κύριοι μέτοχοι της τότε Xe Services έβλεπαν τον πόλεμο στο Ιράκ ως σύγκρουση της Χριστιανική Δύσης με την Ισλαμική Ανατολή, ενώ η εμπλοκή με τους Ιππότες της Μάλτας που έλκουν τη καταγωγή τους από τους Σταυροφόρους, έχει προκαλέσει την οργή του Μουσουλμανικού κόσμου.
Εκτός από το Ιράκ, η εταιρεία προσφέρει υπηρεσίες αντί-ναρκωτικού αγώνα στο Αφγανιστάν, Κολομβία και έχει αναλάβει μεγάλο συμβόλαιο εκπαίδευσης ειδικών δυνάμεων στο Αζερμπαϊτζάν. Τέλος σάλος προκλήθηκε στην Ουάσινγκτον στα μέσα του 2009, όταν η CIA παραδέχθηκε «μυστικά προγράμματα» που αφορούσαν στην ουσία εκτελέσεις τρομοκρατών μετά το 2001. Επιτροπή μάλιστα του Κογκρέσου εξετάζει τη συμμετοχή στελεχών Xe Services σε τέτοιες «μαύρες επιχειρήσεις».
Παρόλο που έχει υποστεί σημαντική ζημιά η φήμη της εταιρείας και έχει χάσει συμβόλαια στο Ιράκ, κατάφερε να αποσπάσει δουλειές αξίας 3 δις. Δολαρίων για τα επόμενα 5 έτη στο αγώνα κατά των ναρκωτικών. Παράλληλα δύο από τα υψηλόβαθμα στελέχη της εταιρείας οι Al Clark και Marc Hersh, σε συνεργασία με τον Erik Prince, εκτιμάται ότι διαθέτουν συνδέσμους με πολλές κυβερνήσεις σε διάφορα σημεία του πλανήτη και παίρνουν δουλειές ανεξάρτητες από την εταιρεία τους.
Η Academ, διαθέτει μια σειρά θυγατρικών μεταξύ των οποίων και ιδιωτική εταιρεία πληροφοριών με εκατοντάδες επιχειρηματικές υποθέσεις ανά τον πλανήτη, ενώ εκτιμάται ότι είχε παρουσία και στην Ελλάδα κατά το παρελθόν.
Είναι πλέον του βέβαιου ότι η εταιρεία αυτή αποτελεί την αιχμή του δόρατος μια πολύ ευρύτερης ελίτ που ελέγχει σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις που άπτονται των θεμάτων ασφάλειας και πληροφοριών στον πλανήτη.
Η βρετανική αυτή εταιρεία ιδρύθηκε το 1981 και το 2008 εισήχθη στο χρηματιστήριο του Λονδίνου. Ο κύκλος εργασιών της για το 2008 ανήλθε στα 300 Εκ. Δολάρια και διαθέτει 8.500 στελέχη-μισθοφόρους, όπως και 37 αντιπροσωπείες σε 28 χώρες σε όλες τις καυτές ζώνες του πλανήτη.
Η εταιρεία έχει αναπτυχθεί στο Αφγανιστάν κατά κύριο λόγο και προσφέρει 450 στρατιώτες για τη φύλαξη διπλωματικών εγκαταστάσεων στη Καμπούλ, ενώ άλλοι 1.200 υπηρετούν στο Ιράκ και έχουν λάβει μέρος σε μάχες με 30 απώλειες και εκατοντάδες τραυματίες.
Από τον Απρίλιο του 2008 εξαγοράστηκε και έγινε θυγατρική του Βρετανό-Δανεζικό-Βελγικού πολυεθνικού κολοσσού υπηρεσιών σεκιούριτι, του G4S (Group 4 Securicor).
Η μητρική εταιρεία διαθέτει εξειδίκευση στη συνοδεία χρηματαποστολών, φύλαξη αεροδρομίων-τραπεζών, παροχή σωματοφυλάκων, διαχείριση φυλακών και προστασία ανθρωπιστικών αποστολών. Έχει ετήσιο τζίρο 13 δις. Δολάρια και απασχολεί 620.000 εργαζομένους. Όπως είναι ευνόητο πρόκειται για έναν οργανισμό που εξαιρετικά μεγάλη επιρροή σε θέματα ασφαλείας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η γνωστή εταιρεία Wackenhut, αποτελεί θυγατρική της παραπάνω και ως εκ τούτου διαθέτει και ευάριθμη παρουσία και στην Ελληνική αγορά.
Η εταιρεία είχε εμπλακεί κατά καιρούς σε διάφορα σκάνδαλο που είδαν το φως της δημοσιότητας, από Αμερικανικά ΜΜΕ. Το κυριότερο ήταν το 2000 στη Βοσνία, όπου στελέχη της DynCorp κατηγορήθηκαν για τράφικινγκ γυναικών και παιδιών. Συγκεκριμένα έγιναν καταγγελίες για εισαγωγή και προώθηση στην πορνεία με συμμετοχή των επικεφαλών της εταιρείας στη Βοσνία και τη συνεργεία ατόμων του υποκόσμου από την περιοχή. Μετά από έρευνα των Αμερικανικών αρχών, αρκετά στελέχη της εταιρείας απολύθηκαν, αλλά τελικά η έρευνα έκλεισε, ενώ και ο τοπικός τύπος ασχολήθηκε εκτενώς με την υπόθεση κατηγορώντας την DynCorp ότι είχε μετατραπεί σε οργανισμό της μαφίας σε πανβαλκανικό επίπεδο.
Στη Κολομβία κατά τα έτη 2001-2002 η εταιρεία είχε κατηγορηθεί ότι εμπλεκόταν σε επιχειρήσεις διωγμών ιθαγενών από τα χωριά τους με αφορμή αντάρτικες επιχειρήσεις, ενώ το Πεντάγωνο των ΗΠΑ είχε διατάξει έρευνα για κακοδιαχείριση του προγράμματος αξίας 1 δις. Δολαρίων που είχε ανατεθεί στην DynCorp και προέβλεπε την καταστροφή φυτειών κόκας και την παροχή εκπαίδευσης στην Κολομβιανή αστυνομία.
Triple Canopy
Έδρα: Herndon, Virginia, United States
Ιστοσελίδα: www.triplecanopy.com
Ιδρύθηκε το 2003 και εξειδικεύεται στη Μέση Ανατολή και ιδιαίτερα στο Ιράκ, όπου είχε υπογράψει συμβόλαια αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων Δολαρίων. Απασχολεί 5.500 μισθοφόρους. Η εταιρεία δημιουργήθηκε από πρώην στελέχη της δύναμης "Δέλτα" των ειδικών δυνάμεων των ΗΠΑ και απασχολεί επίσης και πολιτικό προσωπικό κυρίως στον οικονομικό τομέα, όπως και δημοσιογράφοι και ιατρικό προσωπικό.
Η Triple Canopy, χαρακτηρίζεται από την ευρύτατη στρατολόγηση μισθοφόρων στην Κεντρική Αμερική. Διαθέτει μάλιστα κέντρο εκπαίδευσης στην Ονδούρα όπου έχει μεγάλη πολιτική επιρροή. Η Triple Canopy απασχολούσε 700 Περουβιανούς, 320 πολίτες Ονδούρας και 250 Χιλιανούς ως φρουρούς στην "Πράσινη ζώνη" της Βαγδάτης όπου βρίσκονται οι πλέον πολύτιμες εγκαταστάσεις για τους Αμερικανούς στο Ιράκ. Οι μισθοί των Λατινοαμερικάνων κυμαίνονται μεταξύ 1000 και 1500 Δολαρίων το μήνα για τους στρατιώτες, ενώ οι Αμερικανοί μισθοφόροι ομόλογοι τους κερδίζουν μεταξύ 400 και 700 Δολαρίων την ημέρα στο Ιράκ.
Το 2007 η εταιρεία εξαγόρασε την επιχείρηση διαχείρισης κρίσεων, ονόματι Clayton Consultants που ειδικεύεται σε επιχειρήσεις απαγωγών και εντοπισμού ομήρων στην Λατινική Αμερική.
Σε γενικές γραμμές η Triple Canopy θεωρείτε ευρέως ως μια λίαν ανεπτυσόμενη εταιρεία στο τομέα της που έχει ήδη αποκτήσει ισχυρή βάση στη Λατινική Αμερική, ενώ τον Μάρτιο του 2009 κέρδισε συμβόλαιο στο Ιράκ αξίας 1 δις. Δολαρίων, γεγονός που ξεσήκωσε αντιδράσεις από τους ανταγωνιστές της που θεωρούν ότι βρίσκεται πολύ κοντά στη διακυβέρνηση του Προέδρου Ομπάμα η οποία διάκειται ευμενώς σε αυτήν.
Academi(Πρώην Xe Services & Blackwater Worldwide)
Έδρα: Moyock North Carolina, USA
Ιστοσελίδα: www.Academi.com
Η εταιρεία αυτή ιδρύθηκε το 1997 ως Blackwater Worldwide και ύστερα από μια σειρά σκανδάλων που προκάλεσαν ευρύτατες αντιδράσεις και ανακατατάξεις άλλαξε το όνομα σε Xe Services τον Φεβρουάριο του 2009 και εν συνεχεία σε Academi.
Το 90% του κύκλου εργασιών της εταιρεία προέρχεται από κυβερνητικά συμβόλαια των ΗΠΑ με κύρια ειδίκευση το Ιράκ και το Αφγανιστάν. Έγινε ευρύτατα γνωστή για το ρόλο της εκεί και απασχόλησε με εκτενή αφιερώματα το διεθνή τύπου φέρνοντας κατά κύριο λόγο στην επιφάνεια το ρόλο των ιδιωτικών στρατών στη σημερινή εποχή. Είναι μάλιστα η μεγαλύτερη εταιρεία του είδους της και θεωρείτε ως το πρότυπο του σύγχρονου παγκόσμιου ιδιωτικού στρατού με πολύ εκτεταμένες επιχειρησιακές δυνατότητες.
Η Blackwater έγινε γνωστή χάρης τα πολύ μεγάλα συμβόλαια που είχε λάβει μεταξύ 2003 και 2008 στο Ιράκ, αρκετών Δις. Δολαρίων αλλά και τις δραστηριότητες του τέως Προέδρου της Erik Prince πρώην στελέχους των Αμερικανικών υποβρυχίων καταστροφών. Ο ίδιος υπήρξε κληρονόμος μεγάλης ακίνητης περιουσίας στην πολιτεία της Βόρειας Καρολίνας, όπου και δημιούργησε ένα υπερσύγχρονο κέντρο εκπαίδευσης μισθοφόρων που μετέπειτα εξελίχθηκε στην εταιρεία. Ως προσωπικότητα ο Prince, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα όσο και μυστηριώδης. Είναι Ιππότης του τάγματος του Αγίου Ιωάννη της Μάλτας (Σ.Σ.) (προσήλυτος καθότι γεννήθηκε ως Καλβινιστής), μια κλειστή παγκόσμια κάστα ατόμων που αποτελούν έναν από τους κύριους βραχίονες του Βατικανού. Παράλληλα διατηρεί φιλίες με όλους τους κορυφαίους αξιωματούχους της κυβέρνησης Μπους την περίοδο 2000-2008 και είναι μεγάλος χρηματοδότης των Ρεπουμπλικάνων όπως και δεκάδων συντηρητικών οργανισμών στις ΗΠΑ.
(Σ.Σ.) Το συγκεκριμένο Τάγμα έχει μέσω Μαυροβουνίου αποκτήσει ικανή επιρροή στα Δυτικά Βαλκάνια, ενώ διατηρεί επί σειρά πολλών ετών παρουσία στην Ελλάδα, κυρίως στην Αθήνα και τη Ρόδο.Ο Erik Prince είναι απόγονος ισχυρής επιχειρηματικής οικογένειας στην Αμερική Ολλανδικής καταγωγής και η περιουσία του υπολογίζεται σε 2 δις. Δολάρια. Λίγα είναι γνωστά για την προσωπική του ζωή και αποτελεί μια από τις πλέον εμβληματικές φυσιογνωμίες του κόσμου των μισθοφόρων σε παγκόσμιο επίπεδο. Το 2010 πούλησε την πλειονότητα των μετοχών της εταιρείας σε "ιδιωτικό ταμείο (fund)". Την παρούσα περίοδο είναι ιδιοκτήτης του "Frontier Resource Group" που επενδύει σε υποδομές στην Αφρική με εξειδίκευση στις μεταφορές, ενέργεια και αγροτική παραγωγή.
Το κέντρο εκπαίδευσης της εταιρείας έχει έκταση 28.000 στρέμματα και περιλαμβάνει μια πλήρης οργανωμένη στρατιωτική βάση και εγκαταστάσεις εφάμιλλες των πλέον υψηλών Αμερικανικών και Νατοϊκών προδιαγραφών. Περαιτέρω είναι ενδιαφέρον να ειπωθεί ότι η Blackwater διαθέτει και μια θυγατρική που έχει ως αποκλειστικό σκοπό την εκπαίδευση αστυνομικών και στρατιωτικών σκύλων.
Μια άλλη θυγατρική η «Blackwater Maritime Solutions» είχε αναλάβει την εκπαίδευση του Ελληνικού Λιμενικού σώματος προ των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Είναι ενδιαφέρον, ότι εάν και η Blackwater αποτελεί αντικείμενο πολύ σκληρής κριτικής εδώ και μερικά έτη, ουδείς στην Ελλάδα ερεύνησε την σχέση της με τα Ελληνικά τμήματα ασφαλείας και για το τι είδους εκπαίδευση προσέφερε. Πάντως δεν προκύπτει από πουθενά ότι η εταιρεία έχει αναλάβει οποιοδήποτε Ελληνικό συμβούλιο για εσωτερική ασφάλεια όπως λαθεμένα κατηγορήθηκε.
Η Xe Services διαθέτει 21.000 μισθοφόρους στις τάξεις της και πάσης φύσεως ειδικότητες πέραν των στρατιωτικών. Υπάρχουν εν εξελίξει πολλές δικαστικές διώξεις στις ΗΠΑ για το ρόλο της σε δολοφονίες Ιρακινών πολιτών και για οικονομικές ατασθαλίες.
Η εταιρεία κατηγορείται από συμπαθούντες και συμμάχους στη κυβέρνηση Ομπάμα, ότι στελεχώνεται από φανατικούς και ακροδεξιούς που έχουν συμβάλλει στην εντύπωση ότι οι ΗΠΑ υποκινούν σταυροφορία εναντίον του Ισλαμικού κόσμου. Φωτογραφίες και κινηματογραφικό υλικό έχουν έρθει στην επιφάνεια που δείχνουν ότι οι κύριοι μέτοχοι της τότε Xe Services έβλεπαν τον πόλεμο στο Ιράκ ως σύγκρουση της Χριστιανική Δύσης με την Ισλαμική Ανατολή, ενώ η εμπλοκή με τους Ιππότες της Μάλτας που έλκουν τη καταγωγή τους από τους Σταυροφόρους, έχει προκαλέσει την οργή του Μουσουλμανικού κόσμου.
Εκτός από το Ιράκ, η εταιρεία προσφέρει υπηρεσίες αντί-ναρκωτικού αγώνα στο Αφγανιστάν, Κολομβία και έχει αναλάβει μεγάλο συμβόλαιο εκπαίδευσης ειδικών δυνάμεων στο Αζερμπαϊτζάν. Τέλος σάλος προκλήθηκε στην Ουάσινγκτον στα μέσα του 2009, όταν η CIA παραδέχθηκε «μυστικά προγράμματα» που αφορούσαν στην ουσία εκτελέσεις τρομοκρατών μετά το 2001. Επιτροπή μάλιστα του Κογκρέσου εξετάζει τη συμμετοχή στελεχών Xe Services σε τέτοιες «μαύρες επιχειρήσεις».
Παρόλο που έχει υποστεί σημαντική ζημιά η φήμη της εταιρείας και έχει χάσει συμβόλαια στο Ιράκ, κατάφερε να αποσπάσει δουλειές αξίας 3 δις. Δολαρίων για τα επόμενα 5 έτη στο αγώνα κατά των ναρκωτικών. Παράλληλα δύο από τα υψηλόβαθμα στελέχη της εταιρείας οι Al Clark και Marc Hersh, σε συνεργασία με τον Erik Prince, εκτιμάται ότι διαθέτουν συνδέσμους με πολλές κυβερνήσεις σε διάφορα σημεία του πλανήτη και παίρνουν δουλειές ανεξάρτητες από την εταιρεία τους.
Η Academ, διαθέτει μια σειρά θυγατρικών μεταξύ των οποίων και ιδιωτική εταιρεία πληροφοριών με εκατοντάδες επιχειρηματικές υποθέσεις ανά τον πλανήτη, ενώ εκτιμάται ότι είχε παρουσία και στην Ελλάδα κατά το παρελθόν.
Είναι πλέον του βέβαιου ότι η εταιρεία αυτή αποτελεί την αιχμή του δόρατος μια πολύ ευρύτερης ελίτ που ελέγχει σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις που άπτονται των θεμάτων ασφάλειας και πληροφοριών στον πλανήτη.
ArmorGroup
Έδρα: London, United Kingdom
Ιστοσελίδα: www.armorgroup.com
Η εταιρεία έχει αναπτυχθεί στο Αφγανιστάν κατά κύριο λόγο και προσφέρει 450 στρατιώτες για τη φύλαξη διπλωματικών εγκαταστάσεων στη Καμπούλ, ενώ άλλοι 1.200 υπηρετούν στο Ιράκ και έχουν λάβει μέρος σε μάχες με 30 απώλειες και εκατοντάδες τραυματίες.
Από τον Απρίλιο του 2008 εξαγοράστηκε και έγινε θυγατρική του Βρετανό-Δανεζικό-Βελγικού πολυεθνικού κολοσσού υπηρεσιών σεκιούριτι, του G4S (Group 4 Securicor).
Η μητρική εταιρεία διαθέτει εξειδίκευση στη συνοδεία χρηματαποστολών, φύλαξη αεροδρομίων-τραπεζών, παροχή σωματοφυλάκων, διαχείριση φυλακών και προστασία ανθρωπιστικών αποστολών. Έχει ετήσιο τζίρο 13 δις. Δολάρια και απασχολεί 620.000 εργαζομένους. Όπως είναι ευνόητο πρόκειται για έναν οργανισμό που εξαιρετικά μεγάλη επιρροή σε θέματα ασφαλείας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η γνωστή εταιρεία Wackenhut, αποτελεί θυγατρική της παραπάνω και ως εκ τούτου διαθέτει και ευάριθμη παρουσία και στην Ελληνική αγορά.
Unity Resources Group
Έδρα: Dubai, United Arab Emirates
Ιστοσελίδα: www.unityresourcesgroup.com/
Εταιρεία Αυστραλιανών συμφερόντων, ιδρύθηκε το 2000 με έδρα τον Αραβικό κόσμο και επιχειρήσεις κυρίως στο Ιράκ και το Πακιστάν όπως και τη προστασία πετρελαϊκών εγκαταστάσεων στον Κόλπο.
Η Unity Resources Group αποτελεί έναν από τους βασικούς υπεργολάβους της USAID, της αρχής αρμόδιας για την εξωτερική βοήθεια τους Αμερικανικού ΥΠΕΞ. Επίσης διαθέτει εκατοντάδες μισθοφόρους που αναλαμβάνουν ευαίσθητες αποστολές όπως διασώσεις ομήρων, επιχειρήσεις εναντίων εγκληματικών ομάδων, αλλά φύλαξη συνόρων και εκπαίδευση στρατιωτικών σωμάτων κρατών. Έχει και αυτή κατηγορηθεί για δολοφονίες αμάχων στο Ιράκ και την παρούσα περίοδο εκτιμάται ότι 2.000 στελέχη της υπηρετούν εκεί.
Στην Αυστραλία θεωρείτε ως ο νούμερο ένα οργανισμός για φύλαξη εκδηλώσεων, ενώ έχει συμμετάσχει σε επιχειρήσεις εναντίον της πειρατείας στην Ανατολική Ασία όπως και σε φύλαξη εγκαταστάσεων στη νήσο Παπούα Νέα Γουινέα (Μια από τις πλέον άγνωστες αλλά πάμπλουτες σε μεταλλεύματα και ενέργεια περιοχές του κόσμου).
Λόγω της έντονης εμπλοκής της στο Πακιστάν, ο τοπικός τύπος τη κατηγορεί συχνά για παράνομες πρακτικές, ενώ έχει ερευνηθεί και ο ρόλος της στην Ινδονησία για περιστατικά βίας εναντίον του τοπικού πληθυσμού και υπέρ των συμφερόντων μεγάλων πολυεθνικών.
Άλλες εταιρείες
Ο αριθμός των επιχειρήσεων-ιδιωτικών στρατών είναι εξαιρετικά μεγάλος και ως ένα βαθμό είναι δαιδαλώδες το νομικό καθεστώς που διέπει τις εργασίες τους όπως και τα πραγματικά περιστατικά δράσης τους.
Συνοπτικά θα αναφερθούν ορισμένες άλλες σημαντικές εταιρείες, οι οποίες μαζί με τις προαναφερθέντες συνθέτουν ένα παγκόσμιο σύστημα ιδιωτικών ενόπλων δυνάμεων με συνολική ισχύ πυρός εφάμιλλη ενός σημαντικού σύγχρονου κράτους. Θεωρείται βέβαιο ότι εάν συνεχιστεί η σημερινή τάση, στο όχι τόσο μακρινό μέλλον οι πόλεμοι θα διεξάγονται όχι διακρατικά αλλά μέσω αντιπροσώπων.
AirScan
Έδρα: Titusville, Florida, USA
Ιστοσελίδα: www.airscan.com
Έτος ίδρυσης: 1984
Περιοχές δράσης: Κολομβία, Σουδάν, Αγκόλα, ΠΓΔΜ
Custer Battles
Έδρα: Newport, Rhode Island, USA
Ιστοσελίδα: www.custerbattles.com
Έτος ίδρυσης: 2001
Περιοχές δράσης: Αφγανιστάν, διεθνείς εγκαταστάσεις πετρελαίου
Military Professional Resources (L-3 MPRI)
Έδρα: Alexandria, Virginia, USA
Ιστοσελίδα: www.mpri.com
Έτος ίδρυσης: 1987
Περιοχές δράσης: Βοσνία, Ιράκ, Κουβέιτ, Νότια Αφρική, Κροατία, Ιράκ, Κόσοβο
Erinys International
Έδρα: British Virgin Islands & UAE & Johannesburg-South Africa
Ιστοσελίδα: www.erinys.net
Έτος ίδρυσης:2001
Περιοχές δράσης: Ιράκ, Αφρική
Omega Group
Έδρα: Oslo, Norway
Ιστοσελίδα: www.Omegagroup.org
Έτος ίδρυσης:1992
Περιοχές δράσης: Ιράκ, Αφγανιστάν
Integrated Risk Management Services
2004
Έδρα: Naas, Co. Kildare, Ireland.
Ιστοσελίδα: www.i-rms.com
Έτος ίδρυσης:2004
Περιοχές δράσης: Αφρικανικές χώρες
Επίμετρο για την Ελλάδα
Το ζήτημα των ιδιωτικών στρατών, έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις κυρίως στις ΗΠΑ και την Ευρώπη και έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις πολυποίκιλων πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων. Στην Ελλάδα, το θέμα αυτό δεν έχει λάβει της πρέπουσας σημασίας, δεδομένου ότι τόσο στον ευρύτερο Βαλκανικό χώρο, όσο και στην προετοιμασία των Ο.Α αγώνων του 2004, οι διεθνείς μισθοφορικοί οργανισμοί έπαιξαν σημαντικό ρόλο.
Δυστυχώς, ακόμα και στα κλιμάκια εξουσίας στην Ελλάδα που ασχολούνται σε θέματα εσωτερικής ασφάλειας, δεν έχει υπάρξει ενδελεχής έρευνα και αξιολόγηση για το ποιες επιπτώσεις μπορεί να υπάρξουν – ή έχουν ήδη υπάρξει- από την παρουσία πολύ ισχυρών ιδιωτικών συμφερόντων σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και στην ευρύτερη γεωπολιτική ζώνη που περικλείει την Ελληνική επικράτεια (Βαλκάνια, Μέση Ανατολή, Βόρεια Αφρική, Καύκασος).
Πρέπει να τονιστεί εμφατικά ότι οι επιχειρήσεις αυτές διαπλέκονται ευθέως με συμφέροντα συχνά μη-σύννομα και μακριά από τον έλεγχο των ευνομούμενων κοινωνιών. Επιπλέον λόγω της περιρρέουσας ατμόσφαιρας, δεν είναι απίθανο να λεχθεί ότι οι ομάδες αυτές των συμφερόντων μπορούν να τεθούν υπό την διεύθυνση εχθρικών προς την Ελλάδα δυνάμεων εάν και εφόσον πληρωθούν ικανοποιητικά προκειμένου να πλήξουν τη χώρα με επιχειρήσεις εσωτερικής αποσταθεροποίησης. Επιπλέον έχει διαχυθεί διεθνώς η χρησιμοποίηση μισθοφόρων για την επιδίωξη κρατικών συμφερόντων, με χαρακτηριστικό πρόσφατο παράδειγμά την Ρωσία και την ταχύτατο έλεγχο της Κριμαίας και με τη χρήση ιδιωτικής εταιρείας.
Τα παραπάνω, είναι ευνόητο ότι πρέπει να λάβουν της δέουσας προσοχής, όπως επίσης και κατά πόσο η Ελλάδα θα μπορούσε από την άλλη πλευρά να αξιοποιήσει τις υπηρεσίες τέτοιων εταιρειών για την προστασία Ελληνικών επιχειρήσεων στο εξωτερικό.
Λόγου χάρη εδώ και έτη όλες οι μεγάλες Ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες αξιοποιούν τις υπηρεσίες Βρετανικών κυρίως οργανισμών για την παροχή προσωπικού ασφαλείας και την παραγωγή μελετών σε θέματα ασφάλειας στον ναυτιλιακό τομέα, ιδιαίτερα για το φλέγον θέμα της πειρατείας.
Ενδεχομένως, θα μπορούσαν να αποβούν προς όφελος της Ελληνικής Πολιτείας οι υπηρεσίες μισθοφόρων, σε περιοχές που η Ελληνική παρουσία κρίνεται αδύνατη ή ανεπαρκής.
Εν πάση περιπτώσει, σε ότι αφορά τα ευρύτερα θέματα τόσο της εσωτερικής όσο και της εξωτερικής ασφάλειας, οι ιδιωτικοί στρατοί δίνουν μια νέα διάσταση τόσο για τις δυνατότητες όσο και για τις αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού. Μια πληρέστερη εμβάθυνση επί του ζητήματος , πιθανώς να αποβεί άκρως θετική για το Ελληνικό κράτος και τους αρμοδίους αυτού.
