Πρέπει να τονιστεί ότι ο Αχλαδόκαμπος είχε στρατηγική σημασία διότι από εκεί διέρχονταν τότε ο βασικός οδικός άξονας της κεντρικής και νότιας Πελοποννήσου καθώς και η σιδηροδρομική γραμμή.
Οι προσπάθειες των κομμουνιστών κατά την περίοδο 1943-44 να ελέγξουν τον Αχλαδόκαμπο απέτυχαν. Έτσι αποφάσισαν να μετέλθουν άλλων μέσων.
Στις 17 Μαϊου του 1944 στήνουν ενέδρα έξω απ΄τον Αχλαδόκαμπο, στην περιοχή Νταούλι, και χτυπούν αυτοκίνητα που μετέφεραν μηχανικούς του γερμανικού στρατού.
Μόλις το μαθαίνουν οι Γερμανοί καταφτάνουν στον Αχλαδόκαμπο και τον περικυκλώνουν. Απειλούσαν να κάψουν το χωριό και να προβούν σε εκτεταμμένα αντίποινα, αλλά τελικά πείστηκαν ότι οι Αχλαδοκαμπίτες δεν είχαν καμμία σχέση με το συμβάν. Δεν έμειναν όμως άπρακτοι. Πήραν 50 Έλληνες που τους είχαν κρατούμενους στην Τρίπολη και τους κρέμασαν στον σιδηροδρομικό σταθμό Ανδρίτσης. Οι Αχλαδοκαμπίτες θορυβημένοι απ΄το γεγονός, τρομοκρατημένοι απ΄το πάντα πιθανό ενδεχόμενο γερμανικών αντιποίνων στο άμεσο μέλλον και με δεδομένη την εχθρότητα του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ δεν έμειναν με σταυρωμένα τα χέρια. Οι πρόκριτοι του χωριού σε σύσκεψή τους αποφάσισαν να στείλουν επιτροπή στην Τρίπολη και να ζητήσουν οπλισμό απ΄το εκεί Τάγμα Ασφαλείας. Έτσι εξοπλίστηκαν 148 νέοι του Αχλαδόκαμπου και αποτέλεσαν τον τοπικό Λόχο Ασφαλείας. Επικεφαλής του Λόχου Ασφαλείας Αχλαδόκαμπου ήταν ο λοχαγός Μπούκας.
Ως το τέλος της Κατοχής, ο ΕΛΑΣ δεν χτύπησε το χωριό. Μετά την αποχώρηση των Γερμανών (οι οποίοι φυσικά έφυγαν χωρίς να ενοχληθούν στο ελάχιστο απ΄τους "υπερ-αντιστασιακούς" ελασίτες) όμως και συγκεκριμένα στις 18/09/1944 το 6ο σύνταγμα του ΕΛΑΣ περικύκλωσε και επιτέθηκε στον Αχλαδόκαμπο.
Οι αμυνόμενοι, αν και πολύ λιγότεροι, αντιστάθηκαν γενναία και η μάχη κράτησε 5 ώρες. Οι ελασίτες είχαν σοβαρές απώλειες. Τελικά, εκμεταλλευόμενοι την αριθμητική τους υπεροχή κατάφεραν να διασπάσουν την άμυνα στο βόρειο τμήμα του χωριού. Οι αμυνόμενοι παραδόθηκαν.
Οι απώλειες του ΕΛΑΣ ήταν μεγάλες. Ο στρατιωτικός διοικητής του 6ου συντάγματος Μανώλης Βαζαίος έγραφε για 20 νεκρούς και τραυματίες από μία μόνο έφοδο, και άλλους 20 νεκρούς και 10 τραυματίες, εκ των οποίων οι 5 υπέκυψαν αργότερα στα τραύματά τους, ως το τέλος της μάχης.
Αν δεχτούμε δηλαδή τους ισχυρισμούς του μιλάμε για συνολικές απώλειες (νεκροί και τραυματίες) 50 αντρών εκ μέρους του 6ου συντάγματος του ΕΛΑΣ.
Ο Βαζαίος λέει επίσης ότι οι αμυνόμενοι είχαν 65 νεκρούς. Εδώ όμως υπάρχουν δύο παράδοξα:
Το πρώτο είναι ότι δεν αναφέρεται σε τραυματίες αμυνόμενους. Απίθανο να μην υπήρχαν.
Το δεύτερο είναι ότι παρουσιάζει τις απώλειες των αμυνομένων περισσότερες από αυτές των επιτιθεμένων. Αυτό γίνεται ακόμα πιο παράδοξο αν δούμε ότι σύμφωνα με τα λεγόμενά του ο Αχλαδόκαμπος ήταν φύσει οχυρό, με χαρακώματα, και οι επιτιθεμένοι είχαν χάσει το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού επειδή τους είχαν αντιληφθεί τα προκεχωρημένα φυλάκια των Αχλαδοκαμπιτών.
Συνεπώς το λογικό θα ήταν οι επιτιθέμενοι να είχαν σαφώς περισσότερες απώλειες, όπως γίνεται άλλωστε συνήθως.
Οι νεκροί ταγματασφαλίτες κατά την διάρκεια της μάχης υπολογίζονταν σε περίπου 10 άτομα.
Εκτός όμως από αυτούς τους 10, την μέρα εκείνη δολοφονήθηκαν άλλοι 53 Αχλαδοκαμπίτες.
Τα ονόματα των νεκρών παραθέτει λεπτομερώς ο Κοσμάς Αντωνόπουλος, και ο συνολικός αριθμός των νεκρών (10+53=63) συμπίπτει με τον ισχυρισμό του Βαζαίου (65 νεκροί) για τις απώλειες των αμυνομένων.
Άρα οι 53 Αχλαδοκαμπίτες σκοτώθηκαν μετά την λήξη της μάχης και την παράδοση των αμυνομένων. Οι μαρτυρίες επιζώντων αναφέρονται σε αγριότητες που διέπραξαν οι ελασίτες σε βάρος αιχμαλώτων και ντόπιων κατοίκων. Επρόκειτο για ένα ακόμα έγκλημα πολέμου των κομμουνιστών σε βάρος Ελλήνων.
Ενδεικτικό είναι ότι κατά την διάρκεια της Κατοχής οι Γερμανοί εκτέλεσαν 9 Αχλαδοκαμπίτες.
Οι συγκρίσεις είναι αναπόφευκτες και τα συμπεράσματα προφανή...
Η σφαγή θα μπορούσε να λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις αν δεν υπήρχε ο ίλαρχος Νικόλαος Κονδύλης. Ο Κονδύλης ήταν βασιλόφρονας αξιωματικός που είχε ενταχθεί -εκβιαστικά και όχι οικειοθελώς- στον ΕΛΑΣ. Είχε διοριστεί πρόεδρος του ελασίτικου "στρατοδικείου" του 6ου συντάγματος. Μετά την λήξη της μάχης του Αχλαδόκαμπου και τα όσα θλιβερά συνέβησαν μετά, οι ελασίτες κράτησαν 73 άτομα για να τους περάσουν στρατοδικείο. Επειδή γνώριζε πολύ καλά ότι η μοίρα των κατηγορουμένων ήταν προδιαγεγραμμένη (δηλαδή εκτέλεση), προσπάθησε και πέτυχε να παρατείνει την δίκη όσο το δυνατόν περισσότερο. Μετά από λίγες μέρες, ήρθε διαταγή απ΄την κυβέρνηση εθνικής ενότητας του Καϊρου να σταματήσουν οι εκτελέσεις. Έτσι την γλίτωσαν οι 73 Αχλαδοκαμπίτες.
Αναφέρεται επίσης ένας ακόμη υπολοχαγός, με τα αρχικά Α.Τ, ενταγμένος στον ΕΛΑΣ, που προστάτευσε τους συλληφθέντες στον τομέα του. Το ίδιο φαίνεται να έπραξε και ο καπετάνιος του συντάγματος με το ψευδώνυμο Πελοπίδας που σταμάτησε την εκτέλεση 7 αιχμαλώτων αμέσως μετά την μάχη.
Όπως και να χει όμως, και παρά το ότι το έγκλημα του Αχλαδόκαμπου δεν πήρε την έκταση αντίστοιχων εγκλημάτων σε άλλες περιοχές της Πελοποννήσου (Μελιγαλάς, Καλαμάτα, Βαλτέτσι κλπ), δεν παύει να παραμένει έγκλημα.
Πηγές:
"Εθνική Αντίστασις 1941-1945" του Κοσμά Αντωνόπουλου, σελ.1456-1459
"Άγνωστα παρασκήνια της εθνική αντιστάσεως εις την Πελοπόννησον" του Μανώλη Βαζαίου σελ.90-92
"Μόνιμοι αξιωματικοί στον ΕΛΑΣ. Οικειοθελώς ή εξ'ανάγκης" του Γιάννη Πριόβολου,
σελ.177-184, σελ.213-9 και σελ.236
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλώ να γράφετε με Ελληνικούς χαρακτήρες και να είστε κόσμιοι στις εκφράσεις σας. Οποιοδήποτε άλλο σχόλιο με γκρικλις και ξένη γλώσσα θα διαγράφετε. Ευχαριστώ!