Πτώχευσε και η …

Του Χρήστου Γιαννίμπα

13 Νοεμβρίου 2012. Η είδηση είναι σε όλα τα ΜΜΕ : «Αίτηση πτώχευσης και για τη NEOSET». Είχαν προηγηθεί οι εκδόσεις «ΛΥΜΠΕΡΗ» [εξέδιδε 55 περιοδικά σε 5 χώρες (Ελλάδα, Κύπρο, Ρωσία, Βουλγαρία, Ρουμανία). «H ελπίδα πεθαίνει τελευταία και για εμάς σήμερα, Τετάρτη 7 Νοεμβρίου, σας ανακοινώνω ότι πέθανε. Πέθανε παίρνοντας μαζί της τους κόπους και τα όνειρα 32 ετών» λέει, μεταξύ άλλων, ο Α. Λυμπέρης σε επιστολή του προς τους εργαζόμενους]. Πιο πριν ήταν η ΣΑΤΟ και πολλές άλλες.
Αυτές όμως ήταν ιδιωτικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα, που ως γνωστόν έχει όλες τις πληγές του Φαραώ κι όλο το κακό συναπάντημα. Ας γυρίσουμε λοιπόν ένα χρόνο πριν.

19 Νοεμβρίου 2011. Η είδηση είναι σε όλα τα ΜΜΕ : «Η Saab Automobile με 64 χρόνια ιστορίας κατέθεσε σήμερα αίτηση πτώχευσης …».

Μήπως κάποιος μπορεί να μας απαντήσει στα παρακάτω;

Φταίει που η Saab ήταν «κρατική» εταιρεία;

Φταίει που την είχε καταστήσει «αυτόνομο κρατίδιο» ο Σουηδός Φωτόπουλος (της ΔΕΗ);

Φταίνε οι «τεμπέληδες» Σουηδοί εργαζόμενοι;

Φταίει που η παραγωγικότητα της εργασίας στη Σουηδία είναι «χαμηλή»;

Φταίει που «έκλειναν» λιμάνια και τελωνεία στη Σουηδία και εμπόδιζαν τις εξαγωγές;

Φταίει το διεφθαρμένο σουηδικό κράτος; Μήπως οι διεφθαρμένοι σουηδοί ΔΥ;

Αστεία πράγματα. Τα ερωτήματα είναι προφανώς φιλολογικού χαρακτήρα. Που είναι λοιπόν όλοι αυτοί που χρόνια τώρα μας λένε πως οι κρατικές επιχειρήσεις είναι τούτο κι εκείνο κι όλο το κακό συναπάντημα και ως εκ τούτου για το καλό μας πρέπει να ιδιωτικοποιηθούν; Που είναι όλοι αυτοί που χρόνια τώρα πιπιλάνε την καραμέλα πως oι ιδιωτικές εταιρείες είναι a priori ηθικές, διαφανείς, αποδοτικές κλπ. γι’ αυτό τα πάντα πρέπει να τα διαχειρίζονται οι ιδιώτες; Που είναι να μας πουν πάλι πως οι δημόσιες αρχές είναι ανήθικες, αδιαφανείς, δυσλειτουργικές και όλο το κακό συναπάντημα, ενώ αντίθετα οι ιδιωτικές εταιρείες οτιδήποτε κάνουν είναι καλώς καμωμένο.

Όλα αυτά τα χρόνια οτιδήποτε έγινε (και γίνεται), έλαβε χώρα σε πολιτικό κενό; Ασκούντο (και ασκούνται) πολιτικές και αν ναι, έχουν όνομα ή είναι «αβάπτιστες»; Αν έχουν (και φυσικά έχουν) γιατί δεν ονοματίζονται; Γιατί αποφεύγεται (γενικά) και αποφεύγουν κάποιοι (ειδικά), να τις ονοματίσουν; Τυχαίο; Δεν νομίζω. Επιτέλους θα πουν το έδαφος πάνω στο οποίο φύτρωσαν όλα όσα συμβαίνουν; Ή θα το προσπερνούν και θα κάνουν πως δεν υπάρχει καν έδαφος και οτιδήποτε έγινε ήταν «εν κενώ»;

Τι άλλο πρέπει να γίνει για να αντιληφθούν οι προύχοντες πως η ελληνική κρίση ήταν και είναι η κορυφή του παγόβουνου; Όχι γιατί το ευρώ (παρά τις αδυναμίες) απέτυχε στην νομιμοποίησή του στη διεθνή σκηνή. Εκεί μια χαρά τα πήγε και κατάφερε στο σύντομο διάστημα της ύπαρξής του (10 χρόνια δεν είναι πολλά) να γίνει σε ικανοποιητικό βαθμό παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. (Πχ. η Ρωσία ακόμα και σήμερα έχει το 50% των συναλλαγματικών της αποθεμάτων σε ευρώ.) Κάτι άλλο είναι που απέτυχε και δεν ομολογείται. Οι ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ (και κοινωνικές) βάσεις, δηλαδή η αρχιτεκτονική είναι που απέτυχε. Ε, ας τις ονοματίσουμε επιτέλους αυτές τις πολιτικές. Έχουν όνομα. Είναι οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές και τα δόγματά τους. Αν δεν λέγονται έτσι, ας μας πει κάποιος επιτέλους το ονοματάκι τους να ξέρουμε με τι έχουμε να κάνουμε. Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές θεσμοθετούσαν την κυριαρχία και εξουσία των «αγορών» (η Αγορά είναι άλλο πράμα). Εξουσία (ποιο σωστά δικτατορία) πάνω στην πολιτική, πάνω στα κράτη, πάνω στους λαούς. Λαοί που παραδίνονται δεμένοι χειροπόδαρα στις «αγορές». Τώρα που κάθε μέρα αποκαλύπτεται πως όχι μόνο η Ελλάδα αλλά και ολόκληρη η Ευρώπη, η Γερμανία δεν εξαιρείται, «κάθεται» πάνω σε ένα βουνό χρεών (τι βουνό δηλαδή, τα Ιμαλάια είναι), χρέη ιδιωτικά, τραπεζικά, κρατικά ψάχνουν τον ελέφαντα (ελέφαντα όχι βελόνα) στα άχυρα. Ούτε καν αυτόν δεν μπορούν να δουν τα νεοφιλελεύθερα δογματικά τους μάτια. Σέρνουν την Ευρώπη και τους λαούς της σε ένα φαύλο κύκλο χρεών και στο τέλος θα την καταντήσουν σαν τον ναρκομανή. Κάθε δόση θα πρέπει να είναι ισχυρότερη από την προηγούμενη για να έχει το ίδιο αποτέλεσμα και βέβαια θα κρατά λιγότερο χρονικό διάστημα. Μέχρι που έρχεται το μοιραίο. Ταυτόχρονα η λιτότητα, η κοινωνική απαξίωση, οι άνθρωποι χωρίς στον ήλιο μοίρα αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο.

Για να μην ξεχνιόμαστε λοιπόν να θυμίσω.

(α) Η αγορά, αυτορρυθμιζόμενη, λύνει τα προβλήματά της και επιπλέον τιμωρεί τους παραβάτες της. Αν είναι έτσι. που είναι η αυτορρυθμιζόμενη αγορά στην σημερινή κρίση και πως τιμώρησε τους παραβάτες της;

(β) Οι εταιρείες όσο βγάζουν κέρδη είναι γιατί οι διοικήσεις τους είναι «μάγκες» και τα καταφέρνουν. Η δε αγορά επιβραβεύει τις τολμηρές πρωτοβουλίες τους και βέβαια τα κέρδη πάνε στις τσέπες των ιδιοκτητών και μεγαλομετόχων τους. Στη φουρτούνα γιατί δεν κλείνουν όπως λένε οι θεωρίες τους; Γιατί αφού τα κέρδη είναι ιδιωτικά οι ζημιές πρέπει να κοινωνικοποιούνται; Έλεγε για τις τράπεζες ο πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ: «Όλες θα είχαν εξαφανιστεί εάν δεν τις είχαμε σώσει, αυτό είναι το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε» (Συνέντευξη στην Die Welt 20/6/2010). Ας βγουν λοιπόν τα «παλικάρια» του νεοφιλελευθερισμού να μας πουν πως λάθος έκανε ο Τρισέ και η ΕΚΤ που έσωσε τις τράπεζες. Έπρεπε να κλείσουν όλες. Επιπλέον έπρεπε να κλείσει η AIG, η Citigroup, η Merrill Lynch, η General Motors, η Opel κλπ.

(γ) Η ιδιωτική πρωτοβουλία είναι ο απόλυτος κυρίαρχος και το κράτος πρέπει να απέχει. Όσο βέβαια υπάρχουν κέρδη. Γιατί στη χασούρα οφείλει να επέμβει και να σώσει τις επιχειρήσεις αφού έτσι διασφαλίζεται η κοινωνική ειρήνη και οι θέσεις εργασίας. Δηλαδή, κορώνα κερδίζω γράμματα χάνεις.

(δ) Ας μας πουν τι σχέση έχουν οι «επιχειρηματίες» στο στάδιο του Air Capitalism με τους «κλασσικούς» επιχειρηματίες; Τι ακριβώς διακινδυνεύουν οι πρώτοι; Όσο τρέχουν τα κέρδη είναι εξασφαλισμένοι και όταν γίνουν ζημιές (ή προκύψει κρίση) αποχωρούν καμαρωτοί – καμαρωτοί αφήνοντας κράτη και λαούς να πληρώσουν το λογαριασμό. Που είναι σήμερα οι υπερασπιστές της ελεύθερης αγοράς άρα και των αμέτρητων χρηματοοικονομικών παραγώγων και του παρασιτικού κεφαλαίου να «επενδύει» σ’ αυτά; Τι λένε βλέποντας το κεφάλαιο αυτό να είναι πλήρως αυτονομημένο και να απομυζά πλέον και παραγωγικό και χρηματικό κεφάλαιο;

(ε) Τι έγινε με εκείνες τις θεωρίες για μικρό ή μεγάλο κράτος, για μικρότερη ή μεγαλύτερη παρέμβαση του κράτους και για λιγότερες ή περισσότερες ρυθμίσεις; Σήμερα που τα συμφέροντα του κεφαλαίου στριμωχτήκαν, έγιναν γαργάρες;

Θα ήταν αφέλεια να περιμένουμε σοβαρές απαντήσεις. Μη σοβαρές έχουμε διαβάσει αρκετές. Για παράδειγμα σε άρθρο του (στην ΗΜΕΡΗΣΙΑ) με τον εύγλωττο τίτλο «Επενδυτικές τράπεζες; Ε, λοιπόν ας τις αφήσουμε να καταρρεύσουν …» ο Α. Ανδριανόπουλος σημειώνει για τους «καρχαρίες των παραγώγων και τους αποδέκτες των αεριτζήδικων οικιστικών δανείων» :

«Όταν παίζεις με τη φωτιά οφείλεις να είσαι έτοιμος να δεχτείς και τα εγκαύματα. Δυσκολεύομαι να κατανοήσω γιατί ο μέσος φορολογούμενος θα πρέπει να επιβαρυνθεί για να γλιτώσουν οι μέτοχοι και οι επενδυτές των απίστευτα ριψοκίνδυνων προϊόντων στα οποία είχαν ποντάρει αγοράζοντας τα από τις τράπεζες αυτές». Ομολογώ πως κι εγώ «δυσκολεύομαι να κατανοήσω» πως ένας υπερασπιστής των νεοφιλελεύθερων αντιλήψεων έχει δυσκολία να κατανοήσει τον νεοφιλελευθερισμό!! Και «δυσκολεύομαι» γιατί έχω μερικές απορίες που τις καταθέτω.

(1) Οι «καρχαρίες των παραγώγων» και οι «Επενδυτικές τράπεζες», που αναφέρει ο Ανδριανόπουλος, όλα αυτά τα χρόνια έδρασαν σε καθεστώς παρανομίας, σε πολιτικό κενό ή στο έδαφος των νεοφιλελεύθερων πολιτικών;

(2) Οι τεράστιες υπεραξίες που καρπωθήκαν (ουσιαστικά η υπεξαίρεση κεφαλαίων) πως θα επιστραφούν στις κοινωνίες ώστε να μην «επιβαρυνθεί ο μέσος φορολογούμενος»; Οικιοθελώς, μέσω κάποιου αυτόματου μηχανισμού της αγοράς, με δήμευση της περιουσίας των «καρχαριών των παραγώγων» ή έχει κάποια άλλη φαεινή ιδέα;

(3) Η αυτορρύθμιση της αγοράς είναι μια ουδέτερη διαδικασία ή έχει κοινωνικό και οικονομικό κόστος; Κι αν έχει οικονομικό κόστος ποιος το επωμίζεται;

(4) Τα νεοφιλελεύθερα δόγματα είναι μονόδρομος για τον καπιταλισμό ή μια από τις πολλές πολιτικές που μπορούν να ακολουθηθούν στα πλαίσια αυτού; Όταν τα νεοφιλελεύθερα δόγματα αποτυγχάνουν, τι αλχημεία είναι αυτή που θέλει τους υπερασπιστές και οπαδούς αυτών των δογμάτων, όχι να υπερασπίζονται τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές επιλογές τους, αλλά τον καπιταλισμό; Όταν δηλαδή κάποιοι βάζουν σαμάρι που δημιουργεί κρίση στο γάιδαρο, το ζήτημα δεν είναι το σαμάρι αλλά η υπεράσπιση του γαϊδάρου.

Μας λέει ακόμα ο Ανδριανόπουλος: «Μήπως μεγαλώνει απειλητικά ή ανεργία; Όχι βέβαια. Τότε πως βρισκόμαστε σε κρίση;» Απαντώ. Αν υποψιαστώ ότι μεγαλώνει η ανεργία ή έχουμε κρίση … θα πεθάνωωω. Αναφερόμενος στις «επενδυτικές τράπεζες» (τα εισαγωγικά δικά του) μας λέει: «Η κλασσική καπιταλιστική συνταγή των αυτορρυθμιζόμενων αγορών δηλώνει: Να τις αφήσετε να καταρρεύσουν. Έχει πρόβλημα καμία από τις γνωστές και μεγάλες τράπεζες;» Αλχημεία πρώτη. Οι αυτορρυθμιζόμενες αγορές είναι καπιταλιστική «συνταγή» και όχι νεοφιλελεύθερο δόγμα. Δεν είναι δηλαδή μια πολιτική επιλογή από τις πολλές στα πλαίσια του καπιταλισμού, αλλά ο καπιταλισμός καθαυτός. Λες και τα 200 προηγούμενα χρόνια που το κράτος ασκούσε τον ρυθμιστικό του ρόλο στις αγορές, δεν είχαμε καπιταλισμό αλλά σοσιαλισμό. Αλχημεία δεύτερη. Η Citigroup δεν ανήκει στις «γνωστές και μεγάλες τράπεζες». Άγνωστη και μικρή είναι και πρόκειται για συνωνυμία !! Αλλά και εκτός τραπεζών, ο ασφαλιστικός κολοσσός της AIG μήπως είναι ψιλικατζίδικο και η General Motors περίπτερο; Το «να τις αφήσετε να καταρρεύσουν» ισχύει γι’ αυτές (και πολλές άλλες), ναι ή όχι;

Στο ίδιο άρθρο αναρωτιέται: «Που ακριβώς βρίσκεται λοιπόν η κρίση; Κάποιοι κυνικά ισχυρίζονται πως οι αγορές δεν είναι σε θέση να αυτορυθμιστούν. Άρα, οι νεοφιλελεύθεροι αερολογούν. Αλλά ποιος τις αφήνει να αυτορυθμιστούν, εφ’ όσον το κράτος σε πρώτη ευκαιρία αμέσως παρεμβαίνει;» Για την κρίση (για την οποία αναρωτιέται «που ακριβώς βρίσκεται»), καταλήγει τελικά πως «δεν φταίει ο καπιταλισμός αλλά η παρέμβαση του κράτους». Ομολογώ πως «δυσκολεύομαι» να κατανοήσω αν πρόκειται για απίστευτο θράσος ή και απίστευτη υποκρισία. Και επειδή είμαι ένας απ’ αυτούς που «κυνικά ισχυρίζονται πως οι αγορές δεν είναι σε θέση να αυτορυθμιστούν» οφείλω να αναρωτηθώ. Βρε μπας και οι αγορές όλα αυτά τα χρόνια δεν ήταν ελεύθερες; Βρε μπας και οι αγορές ανίκανες να λύσουν τα προβλήματα που οι ίδιες δημιούργησαν δεν κάλεσαν το «ιππικό» του κράτους να τις σώσει, αλλά αντίθετα αυτό ήρθε από μόνο του για να τους δημιουργήσει προβλήματα και κρίση; Βρε μπας και οι εταιρείες δεν ζήτησαν τα κρατικά όβολα για να σωθούν και τους τα έδωσαν με το ζόρι ο Ομπάμα, ο Τρισέ και ο Ντράγκι για να τις δυσφημίσουν; Βρε μπας και το κρατικό «ιππικό» ήρθε για να τα πάρει από τις αγορές, τους «καρχαρίες των παραγώγων», τις «Επενδυτικές τράπεζες» και άλλες επιχειρήσεις και να τα μοιράσει στο λαό; Βρε μπας και Ρήγκαν, Θάτσερ, Μπους (πατήρ και υιός), …, Μέρκελ κλπ, εφάρμοζαν και εφαρμόζουν όχι νεοφιλελεύθερες πολιτικές αλλά σοσιαλιστικές; Βρε μπας και η ΑΕΚ πήρε πέρυσι πρωτάθλημα και κύπελλο και όλοι εμείς είμαστε, εκτός από κυνικοί, από άλλο πλανήτη; Ή μήπως πολύ απλά πρώτα βγαίνει η ψυχή του ανθρώπου και μετά το χούι του; Κύριοι «Ανδριανόπουλοι», πείτε μας πόσα θέλετε να μας τρελάνετε να σας τα δώσουμε να τελειώνουμε.

Κλείνοντας. Όσο δεν αποφασίζουν για ένα ευρώ στην υπηρεσία των λαών της Ευρώπης και όχι των τραπεζιτών και του παρασιτικού κεφαλαίου. Όσο η ΠΟΛΙΤΙΚΗ δεν ξανά παίρνει τα ηνία από την οικονομία. Όσο δεν κατανοούν πως ανάπτυξη και πρόοδος δεν ταυτίζονται, δεν είναι συνώνυμα, τόσο περισσότερο το έδαφος θα υποχωρεί κάτω από τα πόδια τα δικά τους και τα δικά μας. Όλων μας. Ελλήνων, Πορτογάλων, Ισπανών, Ιταλών, Γάλλων, .. και Γερμανών (αυτοί έχουν δέκα χρόνια να δουν αύξηση και να δω πόσο θα αντέξουν αν και Γερμανοί). Όμως το πλέον καθοριστικό ερώτημα είναι. Οι ίδιοι άνθρωποι που έφεραν τα πράματα εδώ που τα έφεραν με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές τους επιλογές, μπορούν να δώσουν άλλες λύσεις; Ε, ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ. Είναι πλέον πωρωμένοι με τα νεοφιλελεύθερα δόγματά τους και έχουν μετατραπεί σε απλούς υπαλλήλους του παρασιτικού χρηματοπιστωτικού συστήματος. Υπάρχουν μόνο για να κάνουν τη βρώμικη δουλειά.

Χρήστος Γιαννίμπας
yanibas@on.gr
Πηγή